
Nhiều người dân phản đối quy định
sở hữu chung cư có thời hạn
Trong Dự thảo Luật Nhà ở
sửa đổi đưa ra lấy ý kiến tháng 9 năm ngoái, Bộ Xây dựng đề xuất sở hữu nhà
chung cư có thời hạn là 70 năm đối với trường hợp Nhà nước giao đất. Trường hợp
thuê đất thì thời hạn sử dụng bằng thời hạn đất thuê. Trường hợp nhận chuyển
nhượng hoặc có quyền sử dụng hợp pháp thì thời gian sở hữu là vĩnh viễn.
Ngày sau khi Dự thảo được
công bố, nhiều ý kiến người dân, chủ đầu tư và cả các chuyên gia trong lĩnh vực
bất động sản đã phản ứng với nội dung này. Trong khi người dân cho rằng, quy định
này không có tính thực tế, bởi theo tâm lý chung của người Việt Nam, căn nhà là
tài sản quan trọng nhất đời người, là tài sản để lại cho con, cháu. Trong khi
đó, các chủ đầu tư lo ngại quy định này sẽ khiến thị trường chung cư vốn đang
rất khó khăn do thị trường bất động sản đóng băng, sẽ càng ảm đạm hơn khi khó
ai chấp nhận bỏ ra cả tỷ đồng để mua căn hộ mà 70 năm sau sẽ bị mất trắng.
Trước những ý kiến của
người dân và doanh nghiệp, trong lần chỉnh sửa mới đây, Bộ Xây dựng đã bỏ quy
định sở hữu chung cư 70 năm.
Trao đổi với Đầu tư Bất
động sản, ông Nguyễn Mạnh Hà, Cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường bất động
sản (Bộ Xây dựng) cho biết, Ban soạn thảo đã quyết định bỏ nội dung quy định sở
hữu chung cư 70 năm và vẫn đang tiếp tục đợi góp ý từ nhiều tầng lớp nhân dân
trước khi đưa ra quy định cụ thể. Bộ Xây dựng sẽ đưa ra thông báo ngay sau khi
những nội dung trong quy định này được thống nhất.
Theo nội dung Dự thảo
Luật Nhà ở sửa đổi mới, nhà chung cư có thời hạn sử dụng theo phân cấp công
trình xây dựng. Khi hết thời hạn sử dụng, cơ quan quản lý nhà ở cấp tỉnh có
trách nhiệm kiểm định lại chất lượng. Trường hợp còn bảo đảm chất lượng và an toàn
cho người sử dụng thì chủ sở hữu được tiếp tục sử dụng theo thời hạn ghi trong
kết quả kiểm định.
Trường hợp hết hạn sử
dụng và không còn bảo đảm chất lượng, cũng như an toàn cho người sử dụng, thì
chủ sở hữu phải có trách nhiệm phá dỡ để xây dựng lại theo đúng quy hoạch xây
dựng. Nếu chủ sở hữu không phá dỡ, thì Nhà nước thực hiện cưỡng chế phá dỡ.
Ông Nguyễn Văn Cửu, Tổng
giám đốc Tổng công ty Đầu tư và phát triển Nhà Hà Nội (HANDICO) nhìn nhận: “Quy
định sở hữu nhà chung cư theo phân cấp công trình xây dựng là hợp lý, bởi nhà chung
cư không giống như nhà liền đất. Phải có thời hạn sử dụng, chứ không thể là
vĩnh viễn. Hết hạn sử dụng, xuống cấp thì người sử dụng phải có trách nhiệm phá
dỡ để xây mới theo quy định”.
Cũng theo ông Cửu, nếu
quy định này càng cụ thể, càng rõ ràng, thì việc cải tạo các chung cư cũ sẽ rất
thuận tiện, chứ không nhiều vướng mắc như hiện nay. Công tác giải phóng mặt bằng,
tái định cư cũng sẽ thuận lợi hơn.
Có lẽ, là một trong những
đơn vị hàng đầu nhận trách nhiệm cải tạo chung cư cũ, xây dựng nhà tái định cư
của TP. Hà Nội, hơn ai hết, HANDICO hiểu cặn kẽ “nỗi thống khổ” trong công tác
này. Đồng quan điểm trên, ông Nguyễn Phụng Thiều, Tổng giám đốc Công ty Địa ốc
Sài Gòn Gia Định cũng cho biết, hoàn toàn ủng hộ những sửa đổi mới nhất của Bộ
Xây dựng liên quan đến Dự thảo Luật Nhà ở, bởi những quy định trong Dự thảo
giải quyết được nhiều vấn đề bất cập hiện nay, đặc biệt là trong việc cải tạo
các chung cư cũ, việc giải phóng mặt bằng gặp nhiều khó khăn do quan niệm sở
hữu vĩnh viễn của chủ sở hữu căn hộ chung cư.
“Chi phí để xây dựng dự
án mới tăng cao do chi phí đền bù giải phóng mặt bằng cao đã khiến nhiều dự án
không thể thực hiện. Đối với chung cư xây mới hiện nay, thì đa phần thời hạn sử
dụng từ 50 - 70 năm là xuống cấp. Việc phân cấp công trình là cơ sở hình thành
mặt bằng giá bán, tạo thêm tính minh bạch của thị trường”, ông Thiều đánh giá.
Với quy định này, ông Lê
Hữu Nghĩa, Tổng giám đốc Công ty Lê Thành nhận xét, sở hữu có thời hạn và không
thời hạn đối với một loại mô hình là nhà chung cư là không hợp lý. Chung cư chính
là nhà ở trên một khoảng không, không thể sở hữu vô thời hạn đối với một khoảng
không. Vì thế, quy định sở hữu chung cư theo phân cấp công trình là hợp lý. Quy
định này không ảnh hưởng đến chủ đầu tư trong việc đưa sản phẩm là nhà chung cư
ra thị trường, và ngược lại, nó cũng không tạo ra sự so sánh giữa sở hữu chung
cư vĩnh viễn và sở hữu có thời hạn. Nó cũng giúp tạo ra môi trường cạnh tranh
công bằng giữa các doanh nghiệp đầu tư xây dựng nhà chung cư.
Về phía người mua, như đã
đề cập ở trên, không ai muốn sở hữu chung cư có thời hạn, bởi căn nhà là tài
sản quý giá của một đời người, nó cũng là “của hồi môn” cho con cháu. Vì vậy,
dù biết rằng, công trình nào cũng có thời hạn sử dụng, nhưng khi tháo dỡ để xây
mới công trình, hoặc công trình có công năng sử dụng khác, họ muốn được đền bù
xứng đáng. Đó cũng là lý do, nhiều hộ dân sống ở các chung cư cũ, nhưng có vị
trí trung tâm ở thành phố đòi giá đền bù cao, khiến công tác cải tạo, xây mới
chung cư cũ của các thành phố, nhất là Hà Nội gặp khó khăn.
Chính vì vậy, từ nay đến
thời điểm Dự thảo Luật Nhà ở sửa đổi dự kiến được đưa ra bàn thảo tại diễn đàn
Quốc hội tại kỳ họp tháng 5 tới, quy định về thời hạn sở hữu chung cư cần được
tiếp tục tính toán, xem xét lại. Yêu cầu cao nhất là phải đảm bảo tương đối
quyền lợi của chủ đầu tư, người sở hữu, chứ không chỉ nhằm thuận lợi cho cơ quan
quản lý.
Trung Kiên
Theo Báo Đầu tư
3,529
HỎI ĐÁP PHÁP LUẬT LIÊN QUAN