Ngay chính bản thân quy
định pháp luật về minh bạch tài sản hiện vẫn còn nhiều bất cập. Bất cập lớn
nhất là các quy định vẫn mang tính hình thức; việc công khai bản kê khai tài
sản chưa được thực hiện nghiêm túc; các cơ quan, tổ chức, đơn vị, cá nhân có
thẩm quyền chưa chủ động tiến hành xác minh tài sản của cán bộ, đảng viên, công
chức, viên chức thuộc diện phải kê khai; công tác thanh tra, kiểm tra việc thực
hiện quy định về kê khai tài sản còn hạn chế. Đây cũng là một trong những căn
nguyên của sự ra đời Chỉ thị số 33-CT/TW. Nhưng, vấn đề ở chỗ, quyết tâm thôi
cũng chưa đủ. Bởi quyết tâm nếu được ví như một động thái mang ý thức chính trị
thì sự thực thi "đến nơi, đến chốn’ sẽ là một hành động cụ thể để biểu đạt
quyết tâm trên. Ngoài việc đề cao tính tự giác, trung thực và ý thức trách
nhiệm của cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, Chỉ thị này còn là sự đề cao
vai trò, trách nhiệm giám sát của cơ quan, tổ chức, đơn vị và người đứng đầu
trong việc tổ chức thực hiện các quy định của Đảng, Nhà nước về kê khai, kiểm
soát việc kê khai tài sản.
Ông Phí Ngọc Tuyển, Thanh
tra viên cao cấp, Phó Cục trưởng Cục Chống tham nhũng thuộc Thanh tra Chính phủ
khi nói về kê khai và kiểm soát kê khai đã đặt vấn đề: "Thời kỳ bao cấp chúng
ta từng có những quy định khá chặt chẽ, ví dụ cá nhân phải đăng ký lượng tiền
mặt có trong người, nhưng sang thời kỳ đổi mới, mở cửa thì các quy định về kiểm
soát lưu thông tiền tệ được nới lỏng. Hiện nay giao dịch tiền mặt rất dễ dàng,
kể cả tiền tỷ, trong khi đó ở nhiều nước khi giao dịch số tiền lớn đến mức nào
đó thì cá nhân, tổ chức phải chứng minh được nguồn gốc tài chính”. Theo ông
Tuyển, chúng ta phải có sự kiểm soát phù hợp với nền kinh tế thị trường hiện
đại. Chẳng hạn, muốn hạn chế chi tiêu bằng tiền mặt thì phải có các giải pháp
đồng bộ, ít nhất là phải phát triển được một hệ thống thanh toán hiện đại, tiện
lợi hơn so với tiền mặt. "Nếu hỏi rằng hành lang pháp lý của ta về kê khai
tài sản và kiểm soát việc kê khai tài sản đã triệt để chưa, có thể câu trả lời là
chưa. Nhưng trong điều kiện kinh tế-xã hội của ta hiện nay, như vậy là phù hợp
và đủ mạnh khi được thực hiện nghiêm túc”-ông Tuyển nói. Vậy là, nếu cứ theo
lời Thanh tra viên cao cấp kể trên thì chẳng biết bao giờ cho đến ngày xưa!- ấy
là nói chuyện minh bạch tài sản.
Thực tế tại nhiều nước
nhất là các nước phát triển, hình thức công khai tài sản được thông tin trên
mạng internet, người dân có thể truy cập để biết tài sản của lãnh đạo, chứ không
dừng ở việc niêm yết toàn bộ bản kê khai. Vậy là, vấn đề nằm ở chính sự công
minh trong kê khai tài sản. Bởi nhân dân chính là người giám sát việc kê khai
một cách chân thực, khách quan nhất như lâu nay vẫn nói "không gì bằng tai
mắt của dân”. Do vậy, không gì bằng tạo cơ chế cho dân giám sát thay bằng những
biện pháp mang tính hình thức.
Ở một đất nước duy tình
hơn duy lý như ta, thậm chí, nhiều ý kiến bày tỏ băn khoăn: Ngay trong một gia
đình, đến vợ chồng cũng chưa chắc biết hết thu nhập của nhau mà ở đây lại đòi hỏi
kiểm soát thu nhập của toàn xã hội thì liệu có phải là quá khó!? "Trông
người lại ngẫm đến ta”, ở các nước chuyện thu nhập của mỗi thành viên trong gia
đình là một "bí mật” nho nhỏ của mỗi người; tuy nhiên lại là chuyện chẳng
có gì đáng kể với cơ quan quản lý, cơ quan thuế quan. Vậy, vì sao chúng ta vẫn
chưa thể học hỏi kinh nghiệm của thế giới trong vấn đề này. Dù rằng, vẫn biết ở
vào hoàn cảnh Việt Nam hiện nay "cái khó chưa ló nổi cái minh bạch” và,
con đường từ kê khai đến công khai là cả một quãng dài, cần phải vượt qua những
trở ngại về mặt tư tưởng. Biết khó lắm thay, nhưng nếu quyết tâm, chắc vẫn có
thể làm được.
Hoài Vũ
Theo daidoanket.vn
3,045
HỎI ĐÁP PHÁP LUẬT LIÊN QUAN