Ông Hà Văn Hạnh (phường
Thuận Hưng, quận Thốt Nốt, TP Cần Thơ) phản ánh ông cùng với một số hộ khác bị
bà LTBT (ngụ cùng quận) giữ giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và quyền sở hữu nhà
(gọi tắt là giấy tờ nhà đất) trái phép. Thế nhưng hiện ông không biết làm sao
để đòi lấy giấy tờ nhà đất này.
Không được tham
gia tố tụng, cũng không được trả giấy
Sở dĩ có chuyện éo le này
là do ông Hạnh và các hộ dân đã giao giấy tờ nhà đất của mình nhờ Nguyễn Ngọc
Mai vay vốn ngân hàng giùm. Ông Hạnh kể có quen biết và tin tưởng Mai do nhiều lần
nhờ Mai vay vốn ngân hàng giùm để làm ăn.
“Năm 2009, tôi nhờ Mai
vay tiền ngân hàng để nuôi cá tra. Mai tới nhà tôi đi cùng đứa con nuôi làm ở
ngân hàng chụp ảnh nhà cửa và kêu tôi đưa giấy tờ nhà, đất bản chính để trình ban
giám đốc xem, khi nào được vay thì lên ký giấy tờ với ngân hàng. Tôi đưa tất cả
ba giấy đất, một giấy nhà cho Mai giữ. Chừng hơn ba tháng không thấy Mai nói
gì, tôi sốt ruột đòi lại thì Mai nói ngân hàng này không vay được để kiếm ngân
hàng khác… Tới chừng tòa án kêu lên lấy ý kiến về giấy tờ nhà đất thì mới biết
giấy tờ các loại của tôi và hai hộ nữa (cũng nhờ Mai vay giùm) đang bị bà T.
giữ” - ông Hạnh kể.
Bà T. là người bị hại
trong vụ án lừa đảo chiếm đoạt tài sản mà Mai là bị cáo.
Theo hồ sơ, Mai giả chữ
ký trong giấy ủy quyền đem cầm xe ô tô của người khác cho bà T. Do giá trị xe
chỉ khoảng 600 triệu đồng nên Mai lại làm giả giấy ủy quyền để đem giấy tờ nhà
đất của hộ ông Hạnh và một số hộ khác nữa cầm thêm cho bà T. để lấy 1 tỉ đồng.
Khi xử vụ này, TAND TP Cần Thơ nhận định quan hệ giữa Mai với ông Hạnh sẽ giải
quyết riêng nên không đưa ông Hạnh (và các hộ dân) vào làm người có quyền lợi,
nghĩa vụ liên quan. Bản án buộc Mai trả cho bà T. 1 tỉ đồng và bà T. trả xe cho
bị hại. Riêng số phận giấy tờ nhà đất của hộ ông Hạnh và các hộ dân khác thì bị
bỏ lửng. (Xử phúc thẩm, Tòa Phúc thẩm TAND Tối cao tại TP.HCM phạt Mai 15 năm
tù)

Ông
Hạnh không thể bán đất để trả nợ vì bản chính giấy tờ nhà, đất của ông đang bị
bà T. giữ. Ảnh: N.NAM
Vận dụng pháp luật
để giải quyết, được không?
Ông Hạnh đã nhiều lần yêu
cầu bà T. trả giấy tờ nhà đất cho mình nhưng bà T. không trả. “Tôi tới nhà bả
hai, ba lần năn nỉ bả trả giấy mà bả nhất định không trả, còn đập bàn đuổi tôi về.
Giá tôi vay mượn gì với bả thì bả giữ giấy đã đành, còn đằng này thằng Mai nó
lấy giấy của tôi cầm cho bả để lừa đảo thì bả phải trả cho tôi chứ. Tại sao xe
thì tòa thu hồi trả mà giấy tờ nhà đất của tôi lại không thu hồi trả cho tôi?
Tôi có làm đơn gửi Văn phòng Đăng ký quyền sử dụng đất yêu cầu giải quyết nhưng
cũng không ăn thua” - ông Hạnh bức xúc.
Trao đổi với Pháp Luật
TP.HCM, ông Nguyễn Văn Phong, Phó Giám đốc Văn phòng Đăng ký quyền sử dụng
đất quận Thốt Nốt, cho biết văn phòng không lưu hồ sơ nào về trường hợp của ông
Hạnh phản ánh. Vì vậy, trước tiên ông Hạnh cần làm đơn trình bày nội dung sự
việc gửi đến UBND phường nơi ông cư trú để nơi đây hòa giải ban đầu. Nếu hòa
giải không thành thì hồ sơ sẽ gửi lên quận, lúc đó quận sẽ có cơ sở giải quyết.
“Chúng tôi sẽ tìm hiểu kỹ
mối quan hệ giữa hai bên, nếu đúng là bà T. đang giữ giấy đỏ của ông Hạnh trái
pháp luật thì chúng tôi sẽ ra thông báo yêu cầu bà T. trả giấy trong vòng 15 ngày,
nếu bà T. không trả thì chúng tôi sẽ hủy để cấp giấy khác cho ông Hạnh” - ông
Phong cho hay.
Ông Phong nói thêm hiện
quy định pháp luật về vấn đề này không cụ thể mà đó là cách xử lý có thể vận
dụng được trong trường hợp đúng là giữ giấy tờ trái pháp luật.
Tuy nhiên, trả lời phóng
viên, một cán bộ của Phòng TN&MT quận Ô Môn cho biết quan hệ tranh chấp
giữa ông Hạnh và bà T. là quan hệ dân sự nên phòng không có trách nhiệm giải quyết.
Phòng chỉ cấp lại giấy cho ông Hạnh nếu giấy bị mất chứ không có quy định nào
cấp lại trong trường hợp bị người khác giữ.
Nhẫn Nam
Theo
Pháp luật TP. HCM
Giấy tờ nhà, đất
là vật chứng của vụ án Giấy tờ nhà đất của ông
Hạnh bị Mai đem cầm để lừa đảo chiếm đoạt tài sản nên phải xác định là vật chứng
trong vụ án. Lẽ ra, cơ quan điều tra phải yêu cầu bà T. nộp lại các giấy tờ
trên khi điều tra vụ án lừa đảo. Khi xét xử, tòa án có thể tuyên trả các giấy
tờ này lại cho chủ hợp pháp của nó. (Chưa nói, ở đây tòa án đã tuyên buộc Mai
phải trả lại cho bà T. 1 tỉ đồng nên quyền lợi của bà đã được giải quyết. Bà
T. không còn lý do để tiếp tục giữ giấy tờ nhà đất của ông Hạnh nữa). Từ thiếu sót này, theo
tôi, ông Hạnh nên làm đơn đề nghị giám đốc thẩm vụ án lừa đảo mà Mai là bị cáo
để hủy án, điều tra, xét xử lại. Khi đó, cơ quan tố tụng sẽ xác định giấy tờ
nhà đất của ông Hạnh (và các hộ dân) là vật chứng của vụ án và thu giữ nó.
Khi xét xử, tòa sẽ tuyên trả giấy tờ này lại cho ông Hạnh và các hộ dân. Cách khác nữa, ông Hạnh
có thể gửi đơn khiếu nại đến công an đề nghị giải quyết. Công an sẽ mời bà T.
lên để động viên bà trả lại, thay vì phải làm theo thủ tục tố tụng nhiêu khê
như vừa đề cập. Cần lưu ý, cho dù ông
Hạnh có kiện bà T. yêu cầu trả lại giấy tờ nhà, đất thì tòa án vẫn không thể giải
quyết. Bởi Công văn số 141/TANDTC-KHXX ngày 21-9-2011 của TAND Tối cao đã
hướng dẫn: “Các giấy chứng nhận quyền sở hữu tài sản (giấy chứng nhận quyền
sử dụng đất, giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở, giấy đăng ký xe ô tô, mô tô,
xe máy…) không phải là “giấy tờ có giá” quy định tại Điều 163 BLDS. Do đó,
nếu có yêu cầu tòa án giải quyết buộc người chiếm giữ trả lại các giấy tờ này
thì tòa án không thụ lý giải quyết”. Luật sư LÊ QUANG VŨ (Văn phòng Luật sư Người Nghèo, TP.HCM) |
5,208
HỎI ĐÁP PHÁP LUẬT LIÊN QUAN