
Thiếu tướng Phan Anh Minh, Phó Giám
đốc Công an TP.HCM, phát biểu trong buổi làm việc với Ủy ban Tư pháp của Quốc
hội - Ảnh: Hà Châu
Tại hai buổi làm việc
này, lãnh đạo cơ quan công an TP.HCM và TP Đà Nẵng đều khẳng định không có việc
bức cung, nhục hình. Tuy nhiên, thiếu tướng Phan Anh Minh - Phó Giám đốc Công
an TP.HCM - thừa nhận trên thực tế có thể xảy ra chuyện này.
Có thể có bức cung, nhục hình ở giai đoạn
tiền khởi tố
Thiếu tướng Phan Anh Minh
cho biết mỗi năm Công an TP.HCM khởi tố hàng chục ngàn vụ việc nhưng không có
vụ oan sai nào. Ông Minh còn nói nếu có việc bức cung, nhục hình thì chỉ xảy ra
ở giai đoạn tiền khởi tố. Tuy nhiên, theo cảm nhận của cá nhân ông Minh, việc
bức cung, nhục hình trong hoạt động điều tra là có. Có nhiều lý do để cán bộ điều
tra có thể dùng nhục hình, bức cung đối với các nghi can, nghi phạm, nhưng một
trong những lý do quan trọng là cán bộ điều tra thiếu kiên nhẫn, áp lực thời
hạn điều tra, áp lực số lượng vụ án...
Cho rằng việc bức cung,
nhục hình nếu xảy ra ở giai đoạn tiền khởi tố không có nghĩa là không ảnh hưởng
đến vụ án, đại biểu Quốc hội (đoàn TP.HCM) Trương Trọng Nghĩa nói: “Nếu trước
khi vụ án được khởi tố mà xảy ra việc bức cung, nhục hình thì sẽ ảnh hưởng đến
quá trình điều tra”.
Phân tích thêm về nguyên
nhân dẫn tới bức cung hoặc nhục hình, ông Phan Anh Minh nói việc lựa chọn cán
bộ điều tra cũng rất quan trọng. Có những cán bộ lớn lên trong gia đình có tình
trạng bạo hành thì ít nhiều ảnh hưởng đến tâm lý, hoặc có những cán bộ mà cha
mẹ ly hôn thì cũng ảnh hưởng không nhỏ.
Ngoài lựa chọn cán bộ,
ông Minh còn cho rằng cơ chế giám sát giữa các điều tra viên và cho luật sư
tham gia tố tụng góp phần hạn chế việc bức cung, nhục hình tại cơ quan điều tra
của Công an TP.
Tại cuộc làm việc, đại
diện Cục Hải quan TP.HCM cho biết theo quy định tại Bộ luật tố tụng hình sự, cơ
quan hải quan chỉ có thẩm quyền điều tra đối với hai tội danh là buôn lậu và
vận chuyển trái phép hàng hóa, tiền tệ qua biên giới. Tuy nhiên, trong thực tế
quá trình thực thi nhiệm vụ quản lý nhà nước thì có nhiều loại tội phạm xảy ra thuộc
thẩm quyền quản lý của hải quan: vận chuyển trái phép vũ khí, ma túy qua biên
giới, tội trốn thuế, rửa tiền, vi phạm quyền sở hữu trí tuệ về hàng giả, hàng
nhập gây ô nhiễm nghiêm trọng... Đại diện đơn vị hải quan cho rằng luật cần bổ
sung các tội danh mới thuộc thẩm quyền điều tra cho hải quan.
"Không thể
vì sai sót chủ quan của cơ quan điều tra mà ảnh hưởng đến số phận một con
người. Ta phải nghĩ một ngày nạn nhân bị giam oan sai trong tù bằng một ngàn
ngày ngoài đời" Ông Nguyễn Công Hồng(phó
chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội) |
1 bị can chết, 8 công an bị kỷ luật
Làm việc với Ủy ban Tư
pháp của Quốc hội, đại tá Lâm Cao Luynh, Phó Giám đốc Công an TP Đà Nẵng, cho
biết đã đề xuất Bộ Công an trang bị camera giám sát tại các buồng giam, phòng
hỏi cung nhằm chống bức cung, nhục hình của đội ngũ cán bộ điều tra, quản giáo.
Công an TP Đà Nẵng không có trường hợp nào sai phạm trong hoạt động tố tụng hình
sự.
Ông Phan Trường Sơn, Viện
trưởng Viện KSND TP Đà Nẵng, cũng nói quá trình kiểm sát điều tra các vụ án
hình sự, kiểm sát viên được phân công thường xuyên kiểm sát chặt chẽ các vụ án,
nên hạn chế đến mức thấp nhất việc cơ quan điều tra bức cung, nhục hình đối với
bị can. “Cá biệt, chỉ có một trường hợp bị can Võ Tấn Tâm (27 tuổi, trú tại xã Tiên
Ngọc, huyện Tiên Phước, Quảng Nam) bị khởi tố về tội “trộm cắp tài sản”, bị bắt
theo lệnh truy nã của Cơ quan cảnh sát điều tra Công an quận Hải Châu lúc 13g
ngày 1-2-2012, được chuyển về trụ sở Công an quận Hải Châu để làm việc, đến
khoảng 20g40 cùng ngày thì Võ Tấn Tâm chết tại phòng làm việc. Sau khi trưng
cầu giám định, Trung tâm Pháp y Đà Nẵng kết luận nạn nhân tử vong do bệnh lý về
tim mạch. Tuy nhiên, qua công tác khám nghiệm tử thi cho thấy trên cơ thể nạn
nhân để lại nhiều vết bầm do ngoại lực tác động, xác định có dấu hiệu phạm tội
nên Cục Điều tra của Viện KSND tối cao đã khởi tố vụ án hình sự để điều tra” -
ông Sơn nói.
Vụ việc này được sự quan
tâm đặc biệt của các đại biểu tham dự hội nghị. Ông Huỳnh Nghĩa, trưởng Đoàn
đại biểu Quốc hội TP Đà Nẵng, nói: “Mỗi lần chúng tôi đi tiếp xúc cử tri, người
dân rất quan tâm đến các vụ án oan sai, họ bức xúc vì thời gian các vụ việc
giải quyết án oan sai kéo dài. Tôi thấy vụ việc nạn nhân Võ Tấn Tâm chúng ta
cần phải làm rõ để trả lời cho dân biết. Việc nạn nhân chết có phải lỗi do điều
tra viên không? Vụ việc này xảy ra cách đây gần hai năm rồi mà giờ chưa biết
kết luận cuối cùng thì không thể chấp nhận được. Tôi đề nghị Viện KSND TP cần
liên hệ với Cục Điều tra của Viện KSND tối cao để nắm thông tin, sau đó trả lời
dứt khoát”. Đáp lại đề nghị của ông Nghĩa, ông Sơn cho biết vì vụ án do Cục
Điều tra làm nên đơn vị ông không nắm được toàn bộ vụ việc, vừa rồi có nghe
thông tin là sẽ đình chỉ điều tra vụ án, không khởi tố bị can.
Liên quan đến cái chết
của nạn nhân Võ Tấn Tâm, ông Nguyễn Công Hồng, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của
Quốc hội, đề nghị phía lãnh đạo Công an TP Đà Nẵng phải nói rõ chi tiết về vụ
việc. Đại tá Lâm Cao Luynh cho biết khi công an bắt giữ thì Tâm bỏ chạy nên
công an có đuổi theo bắt. “Chúng tôi nhận thấy trong vụ việc này công an có vi phạm
về quy trình công tác, như khi đưa đối tượng về trụ sở đáng lý ra phải lập biên
bản xem các dấu vết trên cơ thể của đối tượng hình thành từ bao giờ. Nhưng sai
sót đó không phải là nguyên nhân gây ra cái chết của Tâm”. Ông Luynh thừa nhận
quá trình quản lý Tâm tại trụ sở công an là chưa tốt, Công an TP Đà Nẵng đã kỷ
luật tám cán bộ công an, trong đó có cả hình thức cách chức, giáng cấp, đồng
thời xử lý trách nhiệm đối với trưởng Công an quận Hải Châu.
Băn khoăn việc đình chỉ một vụ án Ông Huỳnh Nghĩa, trưởng
Đoàn đại biểu Quốc hội TP Đà Nẵng, nói có một vụ đình chỉ điều tra bị can mà
ông rất băn khoăn và không thống nhất quan điểm với cơ quan điều tra. Đó là
vụ bà Nguyễn Thị Thu Hà (38 tuổi, trú tổ 34, P.Mỹ An, Q.Ngũ Hành Sơn), nguyên
trưởng Văn phòng công chứng Trung Việt (đóng tại đường Ngô Quyền, Sơn Trà).
Ông Nghĩa cho rằng hành vi của bà Hà có dấu hiệu phạm tội chiếm đoạt tài sản rất
rõ ràng, nhưng không hiểu thế nào cơ quan điều tra lại đình chỉ điều tra bị
can. Như Tuổi Trẻ đã đưa tin,
tại thời điểm đó (cuối năm 2012) bà Hà vay mượn của nhiều người, rồi bất ngờ
bỏ khỏi nơi cư trú. Sau đó bà về trình diện tại cơ quan công an và hiện vẫn
còn thiếu nợ của nhiều người lên đến cả chục tỉ đồng. Giải thích về vấn đề
này, đại tá Lâm Cao Luynh, Phó Giám đốc Công an TP Đà Nẵng, cho biết vụ việc
của bà Hà ban đầu Cơ quan điều tra Công an quận Sơn Trà (lúc đó ông Luynh là
trưởng Công an quận Sơn Trà) đã khởi tố bị can, nhưng Viện KSND quận Sơn Trà
lại ra quyết định hủy bỏ quyết định khởi tố vì cho rằng hành vi của bà Hà
không cấu thành tội phạm mà chỉ vay mượn bình thường. Trước tình hình đó,
công an có kiến nghị Viện KSND TP Đà Nẵng nhưng Viện KSND TP Đà Nẵng đồng
quan điểm với Viện KSND quận nên cơ quan điều tra phải đình chỉ điều tra vụ
án. Ông Nghĩa cho rằng đình
chỉ như vậy là chưa thuyết phục. Vì vậy, đề nghị Ban pháp chế HĐND TP Đà
Nẵng, Ban nội chính Thành ủy phải vào cuộc giám sát vụ việc. |
Hà Châu - Hữu
Khá
Theo Tuổi Trẻ
4,639
HỎI ĐÁP PHÁP LUẬT LIÊN QUAN