Về việc sửa đổi Bộ
Luật hình sự (BLHS) hiện hành, cơ
quan soạn thảo đã đề nghị bỏ hình phạt ở 7 tội danh là cướp tài sản; phá huỷ
công trình, cơ sở, phương tiện quan trọng về an ninh quốc gia; chống mệnh lệnh;
đầu hàng địch; phá hoại hòa bình, gây chiến tranh xâm lược; chống loài người; tội
phạm chiến tranh.
Ngoài ra, dự thảo BLHS tách hành vi tàng
trữ trái phép chất ma túy, vận chuyển trái phép chất ma túy, chiếm đoạt chất ma
túy thành các tội danh riêng và bỏ hình phạt tử hình ở các tội này.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho biết, việc
bỏ hình phạt tử hình ở 7 tội danh này nhận được sự đồng tình của đa số ý kiến
nhân dân khi góp ý vào dự thảo. Nhưng một số ý kiến đề nghị, ngoài 7 tội như đề
xuất của Chính phủ, đề nghị bỏ hình phạt tử hình thêm 3 tội khác: tham ô; nhận
hối lộ; sản xuất, buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh, thuốc phòng bệnh.
Trong đó, không thi hành án tử hình đối
với tội phạm tham ô, nhận hối lộ sau khi bị kết án đã chủ động khắc phục cơ bản
hậu quả, hợp tác tích cực với cơ quan chức năng trong việc phát hiện điều tra xử
lý tội phạm.
Tại hội trường, có nhiều ý kiến bày tỏ
khác nhau với việc bỏ tử hình với tội tham ô, nhận hối lộ với những lý lẽ của
riêng mình.
Đại biểu Tô Văn Tám của tỉnh Kon Tum cho
rằng: “Tính nhân đạo và khoan hồng trong Luật Hình sự là hết sức cần thiết đối
với người phạm tội mà ăn năn hối cải, nhận rõ hành vi sai trái của mình để chủ
động tích cực khắc phục hậu quả, tích cực phối hợp với cơ quan chức năng trong
quá trình xử lý, nhưng sự hối cải và sự nhận thức chủ động tích cực khắc phục
đó nên ghi nhận ở giai đoạn phát hiện tội phạm và đang trong quá trình xử lý,
còn sau khi được tuyên án tử hình thì không còn chủ động tích cực nữa mà lúc đó
vì quá sợ bị tử hình mà tích cực khắc phục để cứu lấy sự sống của mình”.
Đại biểu Tám cũng nêu trường hợp người
phạm tội tham ô có thể sẽ có tư tưởng chờ xem án sẽ tuyên ra sao, nếu tuyên tử
hình, lúc đó hãy chủ động tích cực khắc phục hậu quả, tích cực phối hợp với cơ
quan chức năng để tránh bị tử hình. Nếu tuyên không là tử hình thì sẽ tìm cách
giữ tài sản đã tham nhũng hay hối lộ mà có.
Ông Tô Văn Tám đề nghị không quy định vấn
đề này mà đưa các tình tiết chủ động khắc phục hậu quả, tích cực hợp tác cơ
quan điều tra trong phát hiện xử lý tội phạm thành các tình tiết giảm nhẹ đặc
biệt để áp dụng Khoản 1, Điều 54 khi lượng hình. Như vậy, người phạm tội này vẫn
có cơ hội thoát khỏi án tử hình.
Còn đại biểu Nguyễn Bá Thuyền (Lâm Đồng)
nói: “Tôi đồng tình không thi hành án, tuy nhiên phải quy định chặt, nếu không
rất dễ bị lợi dụng. Vì phải nộp bao nhiêu tiền, nộp có 5, 10 triệu đồng rồi ông
bảo chủ động nộp để miễn thi hành án tử hình là không được. Hay như thế nào là
hợp tác chặt chẽ với các cơ quan chức năng là phải rất rõ. Thứ ba là lập công lớn
là công cái gì. Phải chứng minh cho rõ mới đồng tình được, Quốc hội mới bấm nút
thông qua”.
Nhưng đại biểu Siu Hương (Gia Lai) nhất
quyết: “Tôi đề nghị vẫn phải thi hành án tử hình đối với các tội tham ô tài sản
và tội nhận hối lộ đối với người phạm tội mà sau khi kết án đã chủ động khắc phục
hậu quả của tội phạm do mình gây ra. Vì đây là hai tội nặng nhất trong các tội
phạm tham nhũng. Trong thời gian qua, một số đối tượng đã lợi dụng những kẽ hở
của pháp luật, lợi dụng sự tín nhiệm, quyền hạn được giao để phạm tội hết sức
nghiêm trọng, gây thất thoát rất lớn tài sản của nhà nước và gây bức xúc trong
nhân dân. Nên vẫn phải thi hành án tử hình đối với các tội này. Sẽ có tác dụng
răn đe và sự quyết tâm cao của Đảng và nhà nước trong công tác đấu tranh phòng
chống tham nhũng”.
Quy định trách nhiệm hình sự của pháp
nhân
Trong dự thảo BLHS (sửa đổi), nhiều ý kiến
cũng đồng tình với việc quy định trách nhiệm hình sự của pháp nhân.
Đại biểu Thân Đức Nam (Đà Nẵng) cho rằng
quy định này đáp ứng yêu cầu thực tiễn về phòng, chống vi phạm pháp luật của
pháp nhân, đảm bảo tính công khai, minh bạch trong việc áp dụng chế tài.
“Theo Điều 76, dự thảo Luật Hình sự (sửa đổi)
,các tội mà pháp nhân chịu trách nhiệm hình sự là các tội thuộc lĩnh vực kinh tế,
môi trường, phần lớn do các pháp nhân kinh tế thực hiện. Vì vậy, để đảm bảo
tính khả thi, tính cụ thể, tránh bỏ lọt tội phạm, đề nghị quy định rõ những
pháp nhân chịu trách nhiệm hình sự là doanh nghiệp không phân biệt hình thức sở
hữu”, đại biểu Thân Đức Nam kiến nghị.
Còn đại biểu Nguyễn Thành Bộ (Thanh Hóa)
cho rằng cần xác định rõ phạm vi tổ chức có thể phải chịu trách nhiệm hình sự
cũng như điều kiện phạm vi các tội phạm mà pháp nhân có thể phải chịu trách nhiệm
hình sự. Theo ông Bộ, BLHS nên quy định rõ ràng và đầy đủ hệ thống hình phạt
riêng gồm cả hình phạt chính và hình phạt bổ sung đối với pháp nhân phạm tội và
trong đó chú trọng đến hình phạt về tài sản đặc biệt là hình phạt tiền.
Ngoài ra, pháp nhân còn có thể bị áp dụng
hình phạt chính là đình chỉ hoạt động có thời hạn hoặc đình chỉ hoạt động vĩnh
viễn đối với lĩnh vực mà pháp nhân vi phạm.
Thành Chung
Theo Cổng thông tin điện tử Chính phủ
4,740
HỎI ĐÁP PHÁP LUẬT LIÊN QUAN