Ngân sách địa phương không còn được hưởng 100% tiền sử dụng đất (Đề xuất)

Đề xuất ngân sách địa phương không còn được hưởng 100% tiền sử dụng đất (Hình từ internet)

Tờ trình Dự án Luật Ngân sách nhà nước (sửa đổi)

Đề xuất ngân sách địa phương không còn được hưởng 100% tiền sử dụng đất

Căn cứ Tờ trình Dự án Luật Ngân sách nhà nước (sửa đổi), có quy định nội dung về nguồn thu, nhiệm vụ chi của ngân sách các cấp, kế thừa một phần quy định của Luật Ngân sách nhà nước (Hiện hành), đồng thời sửa đổi tất cả các điều tại Chương III; một số nội dung chính, về phân cấp nguồn thu giữa ngân sách trung ương và ngân sách địa phương (Điều 35 và Điều 37) sửa đổi như sau:

- Đối với nhóm các khoản thu ngân sách trung ương và ngân sách địa phương hưởng 100% cơ bản giữ như quy định hiện hành, đồng thời sửa đổi điều chỉnh thuế giá trị gia tăng hàng nhập khẩu và thuế bảo vệ môi trường đối với mặt hàng xăng, dầu nhập khẩu (Luật hiện hành ngân sách trung ương hưởng 100%), thu tiền sử dụng đất và tiền thuê đất (Luật hiện hành ngân sách địa phương hưởng 100%) sẽ thực hiện phân chia giữa ngân sách trung ương và ngân sách địa phương.

- Đồng thời, quy định cụ thể ngay trong Luật tỷ lệ phân từng khoản thu phân chia giữa ngân sách trung ương với ngân sách địa phương cho từng nhóm địa phương theo đúng Kết luận 93 của Bộ Chính trị (phương án đề xuất này là trên cơ sở đơn vị hành chính cấp tỉnh hiện nay - Tỷ lệ phân chia các khoản thu này sẽ được Bộ Tài chính xác định lại theo đơn vị hành chính cấp tỉnh Quốc hội quyết định đảm bảo phù hợp mục tiêu tăng cường phân cấp, phân quyền, tự chủ nguồn lực và tình hình phát triển kinh tế - xã hội của địa phương).

- Riêng đối với thuế giá trị gia tăng, sau khi hoàn thuế giá trị gia tăng thực hiện phân chia ngân sách trung ương 70%, ngân sách địa phương 30%, việc phân chia cho từng địa phương được thực hiện theo nguyên tắc, tiêu chỉ do Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định hằng năm.

- Trong tổ chức thực hiện, trường hợp ngân sách trung ương giảm vai trò chủ đạo hoặc có biến động lớn về thu, chỉ ngân sách nhà nước giữa các địa phương, Chính phủ trình Quốc hội điều chỉnh tỷ lệ phân chia các khoản thu phân chia nền trên cho phù hợp.

Lý do, cơ sở đề xuất sửa đổi:

- Khắc phục tồn tại, hạn chế của Luật Ngân sách nhà nước dẫn đến vai trò chủ đạo của ngân sách trung ương có xu hướng giảm (thu ngân sách trung ương trong tổng thu ngân sách nhà nước năm 2000 mức 75%, năm 2011 mức 61,8%, đến năm 2020 là 52,2% và đến năm 2024 chỉ còn là 51%), trong khi tỷ trọng thu ngân sách địa phương ngày càng tăng theo quy mô tăng thu hằng năm theo Kết luận 93-KL/TW về tiếp tục đổi mới cơ chế phân cấp quản lý, phân bổ ngân sách nhà nước để đảm bảo vai trò chủ đạo của ngân sách trung ương và chủ động của ngân sách địa phương, các cơ quan, đơn vị có liên quan;

- Nghị quyết 18-NQ/TW ngày 16/6/2022 Hội nghị lần thứ 5 Ban Chấp hành trung ương Đảng khóa XIII về tiếp tục đổi mới, hoàn thiện thể chế, chính sách, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý và sử dụng đất, tạo động lực đưa nước ta trở thành nước phát triển có thu nhập cao:

"Chính sách tài chính về đất đai phải bảo đảm hài hoà lợi ích của Nhà nước, người sử dụng đất và nhà đầu tư, có cơ chế điều tiết hợp lý, hiệu quả nguồn thu từ tiền sử dụng đất, tiền thuê đất giữa Trung ương và địa phương; nghiên cứu có chính sách điều tiết chênh lệch địa tô, bảo đảm công khai, minh bạch".

Như vậy, theo những quy định trên của Dự thảo Luật thì ngân sách địa phương không còn được hưởng 100% tiền sử dụng đất.

Nguyễn Tùng Lâm

81