Hệ thống tổ chức của Đảng theo đơn vị hành chính các cấp từ ngày 01/7/2025 (Quy định 294-QĐ/TW)

Hệ thống tổ chức của Đảng theo đơn vị hành chính các cấp từ ngày 01/7/2025 (Quy định 294-QĐ/TW) (Hình từ Internet)

Ngày 26/5/2025, Ban Chấp hành Trung ương ban hành Quy định 294-QĐ/TW về thi hành Điều lệ Đảng.

Hệ thống tổ chức của Đảng theo đơn vị hành chính các cấp từ ngày 01/7/2025 (Quy định 294-QĐ/TW)

Theo đó, Quy định 294-QĐ/TW ngày 26/5/2025 hướng dẫn Điều 10, Điều 13, Điều 21, Điều 42, Điều 43 Điều lệ Đảng về hệ thống tổ chức của Đảng như sau:

* (Khoản 1, Điều 10): Hệ thống tổ chức của Đảng được lập tương ứng với hệ thống tổ chức hành chính của Nhà nước.

Hệ thống tổ chức của Đảng được tổ chức theo đơn vị hành chính cấp xã (gồm: Xã, phường, đặc khu); cấp tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và cấp Trung ương. Đây là hệ thống tổ chức cơ bản của Đảng có chức năng lãnh đạo toàn diện ở mỗi cấp và của toàn Đảng.

* (Khoản 2, Điều 21): Thí điểm tổ chức các đảng bộ xã, phường trực thuộc tỉnh uỷ, thành uỷ là đảng bộ cấp trên trực tiếp của tổ chức cơ sở đảng. Cấp uỷ tỉnh, thành phố quyết định tổ chức đảng ở đặc khu là cấp trên trực tiếp của tổ chức cơ sở đảng hoặc là tổ chức cơ sở đảng sau khi có ý kiến thống nhất bằng văn bản của Ban Tổ chức Trung ương.

* (Khoản 2, Điều 10): Tổ chức đảng trong Quân đội nhân dân Việt Nam và Công an nhân dân Việt Nam theo quy định của Bộ Chính trị.

* (Khoản 2, Điều 10); (Khoản 5, Điều 13); (Khoản 3, 4, 5, Điều 21); (Khoản 1, Điều 42); (Khoản 1, Điều 43): Việc lập tổ chức đảng ở những nơi có đặc điểm riêng.

- Tổ chức đảng ở những nơi có đặc điểm riêng là tổ chức đảng không thuộc hệ thống hành chính quy định tại Tiểu mục 10.1 do cấp uỷ cấp trên trực tiếp quyết định thành lập theo quy định của Trung ương.

- Việc thành lập tổ chức đảng trong cơ quan đảng, nhà nước, Mặt trận Tổ quốc và đoàn thể chính trị - xã hội

+ Ở cấp Trung ương: Thành lập Đảng bộ các cơ quan Đảng Trung ương, Đảng bộ Quốc hội; Đảng bộ Chính phủ; Đảng bộ Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương trực thuộc Ban Chấp hành Trung ương Đảng.

Bộ Chính trị quyết định thành lập và quyết định chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy của các Đảng bộ: Các cơ quan Đảng Trung ương; Quốc hội; Chính phủ; Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương trực thuộc Trung ương. Ban Tổ chức Trung ương giúp Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý về hoạt động, hướng dẫn về tổ chức và biên chế cơ quan chuyên trách tham mưu, giúp việc của các đảng uỷ trực thuộc Trung ương.

Các đảng bộ trực thuộc Trung ương bao gồm các tổ chức đảng ở các cơ quan, tổ chức, bộ, ngành, đơn vị, doanh nghiệp tương ứng về các lĩnh vực công tác và nhiệm vụ chính trị, theo quyết định của Bộ Chính trị. Đảng uỷ trực thuộc Trung ương quyết định thành lập các tổ chức đảng trực thuộc. Ban Thường vụ Đảng uỷ Quốc hội quyết định thành lập, quyết định chức năng, nhiệm vụ và trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo hoạt động của tổ đảng ở đoàn đại biểu Quốc hội (hoạt động tại các kỳ họp của Quốc hội).

+ Ở các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương (gọi chung là cấp tỉnh):

Thành lập đảng bộ các cơ quan Đảng tỉnh, thành phố và đảng bộ uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc cấp uỷ cấp tỉnh.

Cấp uỷ cấp tỉnh quyết định thành lập; ban thường vụ tỉnh uỷ, thành uỷ quyết định chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy của đảng uỷ các cơ quan Đảng tỉnh, thành phố và đảng uỷ uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố theo quy định của Bộ Chính trị, Ban Bí thư. Ban Tổ chức Trung ương hướng dẫn về tổ chức và biên chế cơ quan chuyên trách tham mưu, giúp việc của đảng uỷ các cơ quan Đảng tỉnh, thành phố và đảng uỷ uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố.

Đảng bộ các cơ quan Đảng tỉnh, thành phố và đảng bộ uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố bao gồm các tổ chức đảng ở các cơ quan, tổ chức, sở, ngành, đơn vị, doanh nghiệp tương ứng về các lĩnh vực công tác và nhiệm vụ chính trị theo quy định, hướng dẫn của Trung ương. Đảng uỷ các cơ quan Đảng tỉnh, thành phố và đảng uỷ uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố quyết định thành lập các tổ chức đảng trực thuộc.

Không lập đảng bộ khối cấp cơ sở.

- Các tổ chức cơ sở đảng lớn (có đông đảng viên, có nhiều chi bộ trực thuộc), có vị trí quan trọng (về một trong các lĩnh vực: Chính trị, kinh tế, văn hoá, xã hội, an ninh, quốc phòng) có thể đặt trực thuộc tỉnh uỷ, thành uỷ, đảng uỷ trực thuộc Trung ương.

- Điều kiện để lập đảng bộ cấp trên trực tiếp của tổ chức cơ sở đảng ở những nơi có đặc điểm riêng:

+ Cấp trên trực tiếp của đảng bộ được thành lập là tỉnh uỷ, thành uỷ, đảng uỷ trực thuộc Trung ương.

+ Có những đơn vị thành viên là tổ chức có tư cách pháp nhân.

+ Có các tổ chức cơ sở đảng trực thuộc.

+ Đảng bộ có từ 500 đảng viên trở lên.

Việc thành lập đảng bộ cấp trên trực tiếp tổ chức cơ sở đảng ở những nơi có đặc điểm riêng khác với quy định tại Tiểu mục 10.4.2 và thành lập đảng bộ cơ sở trực thuộc tỉnh uỷ, thành uỷ, đảng uỷ trực thuộc Trung ương quy định tại Tiểu mục 10.4.3 do cấp uỷ trực thuộc Trung ương quyết định sau khi được sự đồng ý của Ban Bí thư.

* (Khoản 3, Điều 10): Việc giải thể đảng bộ, chi bộ.

- Chỉ giải thể một đảng bộ, chi bộ khi đảng bộ, chi bộ đó đã làm xong nhiệm vụ hoặc không còn phù hợp về mặt tổ chức.

- Cấp uỷ nào có thẩm quyền quyết định thành lập thì cấp uỷ đó có thẩm quyền ra quyết định giải thể và báo cáo cấp uỷ cấp trên trực tiếp.

* Điều kiện để đảng uỷ cơ sở được giao quyền cấp trên cơ sở.

- Chỉ giao quyền cấp trên cơ sở cho các đảng uỷ cơ sở ở cơ quan, doanh nghiệp, đơn vị sự nghiệp, đơn vị lực lượng vũ trang mà cấp trên trực tiếp là tỉnh uỷ, thành uỷ, đảng uỷ trực thuộc Trung ương khi có đủ các điều kiện sau đây: Có vị trí quan trọng về chính trị, kinh tế, văn hoá, xã hội, quốc phòng, an ninh; có nhiều đơn vị thành viên là tổ chức cơ sở trong cùng một cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp; có số lượng từ 400 đảng viên trở lên; (đối với đảng bộ trong các ban, bộ, tổ chức chính trị - xã hội ở Trung ương, đảng bộ trực thuộc cấp uỷ tỉnh, thành phố cũng phải có ít nhất từ 200 đảng viên trở lên; trường hợp đặc biệt do Ban Bí thư xem xét, quyết định).

- Sau khi thống nhất với Ban Tổ chức Trung ương, tỉnh uỷ, thành uỷ, đảng uỷ trực thuộc Trung ương quyết định việc giao quyền cấp trên cơ sở cho đảng uỷ cơ sở. Căn cứ tình hình cụ thể, các tỉnh uỷ, thành uỷ, đảng uỷ trực thuộc Trung ương có thể giao thêm cho đảng uỷ cơ sở được giao quyền cấp trên cơ sở một số quyền sau:

+ Được lập các cơ quan chuyên trách tham mưu, giúp việc: Ban tổ chức, ban tuyên giáo và dân vận, cơ quan uỷ ban kiểm tra, văn phòng đảng uỷ.

+ Ban thường vụ đảng uỷ được quyết định kết nạp, khai trừ đảng viên, khen thưởng tổ chức đảng và đảng viên, phát thẻ đảng viên, chuyển sinh hoạt cho tổ chức đảng và đảng viên trực tiếp đến các đảng bộ cấp trên cơ sở.

+ Được quản lý hồ sơ, dữ liệu đảng viên.

+ Ban thường vụ đảng uỷ mỗi tháng họp một lần, đảng uỷ họp thường lệ 3 tháng một lần, họp bất thường khi cần.

+ Việc thí điểm giao quyền cấp trên cơ sở cho đảng uỷ cơ sở mà cấp trên trực tiếp không phải là tỉnh uỷ, thành uỷ, đảng uỷ trực thuộc Trung ương, thực hiện theo quy định của Ban Bí thư và Hướng dẫn của Ban Tổ chức Trung ương.

Sau khi giao quyền, cấp uỷ cấp trên trực tiếp phải thường xuyên kiểm tra, giám sát nếu thấy đảng uỷ cơ sở được giao quyền không thực hiện tốt nhiệm vụ được giao theo quy định thì cấp uỷ có thẩm quyền xem xét, thu hồi quyết định đã giao quyền.

Quy định 294-QĐ/TW được ban hành trong hệ thống Đảng tới các chi bộ, có hiệu lực thi hành từ ngày 01/7/2025. Các tổ chức đảng và đảng viên có trách nhiệm thi hành. Các quy định trước đây trái với nội dung Quy định 294-QĐ/TW ngày 26/5/2025 đều bãi bỏ.

98