Ngày 19-3, Thủ tướng
Nguyễn Tấn Dũng đã có buổi làm việc với Ban Kinh tế Trung ương. Tại cuộc họp,
Thủ tướng chỉ đạo Ban Kinh tế Trung ương phối hợp cùng các cơ quan sớm hoàn
thành việc xây dựng báo cáo sơ kết 5 năm thực hiện Nghị quyết Trung ương 6 khóa
X về tiếp tục hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng XHCN ở Việt Nam.
Kinh tế bị can
thiệp hành chính quá nhiều
Tại cuộc họp, Trưởng Ban
Kinh tế Trung ương, ông Vương Đình Huệ, đề xuất thành lập Ban Chỉ đạo sơ kết 5
năm thực hiện Nghị quyết Trung ương 6 khóa X theo chỉ đạo của Bộ Chính trị và
ban này do Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đứng đầu với 23 thành viên từ các bộ,
ngành khác nhau. Theo ông Huệ, dự kiến báo cáo sơ kết sẽ được trình Bộ Chính
trị vào đầu tháng 6-2014.
Thủ tướng đồng ý với đề
nghị này nhưng lưu ý Ban Chỉ đạo phải phối hợp và tận dụng kết quả báo cáo sơ
kết 5 năm thực hiện Nghị quyết Trung ương 6 khóa X của Bộ Kế hoạch và Đầu tư
(KH-ĐT) vừa hoàn tất.

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng: Kinh
tế thị trường mà giá không theo thị trường, có độc quyền, cạnh tranh không bình
đẳng là không đúng. Ảnh: TTXVN
Bản báo cáo của Bộ KH-ĐT
đã nêu bật hàng loạt hạn chế, tồn tại. Cụ thể, thể chế kinh tế phụ thuộc quá
nhiều vào các văn bản dưới luật. Các quyết định điều hành mang tính hành chính
dẫn đến hiệu lực thể chế bị phụ thuộc quá nhiều vào giải thích và cách thức
thực hiện của bộ, ngành và người có thẩm quyền liên quan. Trong khi đó, các
hoạt động kinh tế về cơ bản được triển khai trên địa giới hành chính cấp tỉnh,
thiếu liên kết vùng dẫn đến thể chế bị chia cắt.
Đặc biệt, báo cáo thẳng
thắn nhìn nhận trong vận hành, quản lý, nhà nước - bao gồm cả cơ quan ở trung
ương và địa phương - còn tham gia và can thiệp hành chính trực tiếp, với quy mô
tương đối lớn vào việc phân bổ nguồn lực và sự vận hành của nền kinh tế. Hình
thức tác động rất đa dạng, vừa bằng hệ thống quy hoạch phát triển ngành vừa
bằng quyết định hành chính, thậm chí bằng can thiệp trực tiếp với tư cách là
chủ đầu tư và chủ sở hữu doanh nghiệp (DN).
Chấm dứt kiểu cấp
tín dụng theo chỉ đạo
“Sức sống” của nền kinh
tế là DN nhưng môi trường kinh doanh và quyền tự quyết của DN còn bị hạn chế
bởi nhiều yếu tố can thiệp phi thị trường. Chế độ quản trị DN, đặc biệt là DN
nhà nước, chưa tuân thủ các chuẩn mực quốc tế. Giá cả nhiều loại hàng hóa, dịch
vụ - nhất là giá vốn - có tính độc quyền nhà nước vẫn bị méo mó, sai lệch do
các yếu tố phi thị trường. Quản lý tài sản và đầu tư công của các tập đoàn,
tổng công ty và DN nhà nước còn nhiều bất cập, gây lãng phí, thất thoát, để lại
nhiều hệ lụy.
Bộ KH-ĐT cũng kiến nghị
cần chấm dứt các hình thức cho vay, cấp tín dụng theo chỉ đạo, chỉ định của cơ
quan quản lý nhà nước với các dự án đầu tư của DN nhà nước. Tiếp tục mở cửa thị
trường trong các ngành còn độc quyền, trước hết là thị trường sản xuất và cung
ứng điện, bán lẻ điện.
Thứ trưởng Bộ KH-ĐT
Nguyễn Văn Trung cho biết để sơ kết 5 năm thực hiện Nghị quyết Trung ương 6
khóa X thì cần lội ngược lại cả quá trình hàng chục năm để rút ra kinh nghiệm.
“Chúng ta lo cho lợi ích số đông, lợi ích người lao động, lo nhiều mảng xã hội
thì phải làm rõ tính chất XHCN ở chỗ nào vì nhiều nước cũng làm như vậy, không
riêng gì Việt Nam” - ông Trung băn khoăn.
Trước ý kiến trên, Thủ
tướng Nguyễn Tấn Dũng cho rằng kinh tế thị trường định hướng XHCN là con đường
mới, chưa có ai vạch sẵn mà Việt Nam phải vừa làm vừa thiết kế vừa thi công…
“Nhưng kinh tế thị trường là phải theo đúng quy luật thị trường. Kinh tế thị
trường mà giá không theo thị trường, có độc quyền, cạnh tranh không bình đẳng
là không đúng. Còn định hướng XHCN như thế nào thì phải làm rõ và câu trả lời
cũng xuất phát chính thực tiễn” - Thủ tướng nhấn mạnh.
Thủ tướng cũng cho rằng
kinh tế thị trường mà giá xăng dầu, điện vẫn bao cấp thì không thể được. “Chúng
ta tạm thời chấp nhận độc quyền tự nhiên nhưng phải công khai minh bạch”- Thủ
tướng nói.
Thủ tướng cũng cho rằng
giá dịch vụ giáo dục, y tế tới đây cũng phải tuân thủ cơ chế thị trường, phải
tính đúng tính đủ; còn hộ nghèo, đối tượng chính sách thì nhà nước hỗ trợ. “Cứ
tiếp tục giữ giá thấp để bệnh viện quá tải, bên ngoài đưa máy vào thu tiền cao
bệnh nhân. Hay nhiều nơi thiếu người giỏi vì mức lương thấp thì phải có cải
cách thay vì duy trì sự cào bằng” - Thủ tướng đặt vấn đề.
“Việc
tái lập Ban Kinh tế Trung ương là cần thiết. Ban có chức năng tham mưu, nghiên
cứu, đề xuất, thẩm định và kiểm tra, giám sát là đúng yêu cầu. Không bao giờ
Đảng bỏ việc kiểm tra, giám sát về kinh tế. Đảng cũng không bao giờ bỏ chức
năng lãnh đạo kinh tế” - Thủ tướng quả quyết.
Thế Dũng
Theo Người Lao động
3,143
HỎI ĐÁP PHÁP LUẬT LIÊN QUAN