Có những quy định hầu như không thể thực
hiện được trong thực tế. Còn nếu buộc phải làm thì chỉ có cách lách hoặc chịu
phạt.

|
Rất đông sinh viên nộp hồ sơ học TCCN tại Trường ĐH Công
nghiệp TP.HCM - Ảnh: Thanh niên |
Không thực tế
Thông tư 28 do Bộ GD-ĐT ban hành ngày 21.10.2009 về chế độ
làm việc đối với giáo viên phổ thông bắt hiệu trưởng phải dạy 2 tiết/tuần. Tuy
nhiên, theo hiệu trưởng nhiều trường tại TP.HCM, không ai thực hiện được điều
này. “Thường một hiệu trưởng làm việc cả ngày 12 giờ nhưng chưa chắc đã hết việc.
Đã vậy, còn phải liên tục tham gia các cuộc họp địa phương nên khó lòng đứng lớp
cố định. Do vậy, ban giám hiệu thường đối phó bằng những hoạt động ngoài giờ
lên lớp”, lãnh đạo một trường tiểu học cho biết.
Quy định về diện tích đất/sinh viên là một trong những điều
các trường ĐH rất khó thực hiện được trong bối cảnh hiện nay. Nhưng Quyết định
của Thủ tướng Chính phủ ban hành Điều kiện và thủ tục thành lập, đình chỉ hoạt
động, sát nhập, chia, tách, giải thể trường ĐH đã bắt buộc: "Thực hiện mức
bình quân tối thiểu diện tích 25 m2/sinh viên tính tại thời điểm trường có quy
mô đào tạo cao nhất trong kế hoạch đào tạo giai đoạn 10 năm đầu sau khi thành lập".
Theo khảo sát của Bộ GD-ĐT, các trường đóng tại Hà Nội (trừ
ĐH Quốc gia và các trường CĐ đóng tại Hà Tây cũ), bình quân số diện tích đất/sinh
viên chỉ khoảng 13 m2. Trong đó có tới 40% trường chỉ đạt mức dưới 5 m2/sinh
viên. Nhiều trường ĐH lớn như: Xây dựng, Ngoại thương, Kinh tế quốc dân, Bách
khoa Hà Nội cũng nằm trong số đó. Tại TP.HCM, con số này chỉ 10 m2, trong đó có
khoảng 30% số trường thấp dưới 5 m2.
Trong báo cáo về kế hoạch ngân sách năm 2013, Bộ GD-ĐT cũng
thừa nhận nếu đúng theo quy định thì trong số 35 trường ĐH trực thuộc Bộ chỉ có
9 trường đạt tiêu chuẩn.
Cấm rồi lại cho
Luật Giáo dục ban hành năm 2005 chỉ cho phép các trường ĐH
đào tạo từ bậc CĐ trở lên, thế nhưng Bộ lại cho phép các trường ĐH đào tạo TCCN
thậm chí là trung cấp nghề. Việc cho phép các trường đào tạo như vậy khiến trường
TCCN khó tuyển sinh và không có cơ hội phát triển. Điều này cũng dẫn đến thực
trạng khó tin là trường ĐH, CĐ lại đào tạo chủ yếu bậc TCCN! Theo thống kê của
Bộ, vào năm 2011 các trường ĐH, CĐ đã đào tạo tới 60% tổng chỉ tiêu TCCN, trong
khi các trường TCCN chỉ có 40%.
Năm 2010, sau khi Ủy ban Thường vụ Quốc hội thực hiện kiểm
tra, giám sát đã lên tiếng cảnh báo tình trạng này. Đến tháng 12.2011, Bộ đã
ban hành Thông tư 57 về việc xác định chỉ tiêu tuyển sinh, trong đó không cho
phép các trường ĐH đào tạo TCCN. Tuy nhiên, thông tư vừa mới triển khai thực hiện
thì đến tháng 6.2012, Bộ lại cho phép các trường ĐH được tiếp tục đào tạo TCCN
giảm dần đến năm… 2017 để các trường có lộ trình thực hiện (!?). Trong khi đó,
tháng 6 năm nay khi ban hành quyết định điều chỉnh mạng lưới các trường ĐH, CĐ
giai đoạn 2006 - 2020, Chính phủ đã đưa ra chủ trương: “Tiếp tục thành lập mới
các trường TCCN và mở rộng các chương trình đào tạo TCCN trong các trường CĐ,
CĐ cộng đồng...”. Với tình hình thực tế như đã nêu thì chủ trương này liệu có
thực hiện được không khi các trường TCCN ngày càng khó tồn tại?
Chặt mà lỏng
Thông tư 57 về việc xác định chỉ tiêu tuyển sinh và Thông tư
08 về mở ngành đào tạo là 2 văn bản quan trọng mà Bộ cho là đã siết chặt quản
lý để nâng cao chất lượng đào tạo. Tuy nhiên, cả hai thông tư này đều có những
khoảng trống để các trường có thể gian lận khi thực hiện.
Trong Thông tư 57 ban hành tháng 11.2011, Bộ đưa ra tiêu chí
để đảm bảo chất lượng là tỷ lệ sinh viên/giảng viên. Tuy nhiên, cách tính tiêu
chí này lại quá lỏng. Chẳng hạn Bộ cho phép lấy tổng quy mô đào tạo hệ chính
quy của cơ sở đào tạo chia cho tổng số giáo viên, giảng viên quy đổi để xác định
tổng chỉ tiêu tuyển sinh. Như vậy, Bộ đã không kiểm soát số sinh viên/giảng
viên theo từng ngành học, trong khi đây mới là tiêu chí để đảm bảo chất lượng.
Ngoài ra, việc các trường được tự phân chia chỉ tiêu cho từng ngành dẫn đến
tình trạng có những ngành số sinh viên/giảng viên rất cao, không thể đảm bảo chất
lượng đào tạo như y - dược, tài chính - ngân hàng.
Quy định về mở ngành cũng có những bất cập dẫn đến việc có
những ngành học mở quá dễ dãi. Ví dụ y - dược là ngành học đặc thù, quá trình
đào tạo phải gắn với các cơ sở thực hành. Đồng thời ngành học này đòi hỏi đội
ngũ lãnh đạo cũng phải có kiến thức chuyên môn về ngành y. Tuy nhiên, thời gian
qua, nhiều trường đào tạo đa ngành, trường vừa mới thành lập không đủ điều kiện
đào tạo y - dược cũng được mở ngành. Theo quy định của Bộ, việc thẩm định các
điều kiện mở ngành được giao cho sở GD-ĐT, trong khi đơn vị này không có chuyên
môn, không thể nắm được cơ sở vật chất thế nào thì đạt yêu cầu...
Ông Nguyễn Minh Lợi - Phó cục trưởng Cục Khoa học công nghệ
và đào tạo (Bộ Y tế), cho rằng một trong những nguyên nhân dẫn đến việc đào tạo
ngành y - dược kém chất lượng là do việc mở ngành đào tạo không có sự tham gia
thẩm định của các chuyên gia y tế.
Triển khai quá chậm Phát biểu tại một hội nghị về giáo dục tại TP.HCM, ông Trịnh
Ngọc Thạch, Phó chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa - Giáo dục - Thanh thiếu niên và nhi
đồng của Quốc hội, cho rằng tiến độ ban hành các văn bản quy phạm pháp luật về
giáo dục - đào tạo nói chung còn chậm so với yêu cầu. Chính sách thâm niên nhà giáo được quy định trong Nghị quyết
35/2009 nhưng phải sau hơn 2 năm mới ban hành Nghị định 54/2011. Quyết định
85/2010/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ ban hành một số chính sách hỗ trợ học
sinh bán trú và trường phổ thông dân tộc bán trú (ngày 21.12.2010) nhưng đến
22.12.2011 liên Bộ GD-ĐT, Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch - Đầu tư mới có Thông tư
liên tịch số 65/2011 hướng dẫn thực hiện. |
(Theo Thanh niên)
5,789
HỎI ĐÁP PHÁP LUẬT LIÊN QUAN