
Ông
Vũ Trọng Kim.
Dân là gốc, là chủ
Khi thảo luận vào các dự thảo Văn kiện trình Đại hội Đảng lần thứ
XII nhiều ý kiến đề nghị phải đổi mới mạnh mẽ như Đại hội VI. Theo ông đây đã
là thời điểm cấp bách cần phải thực hiện đổi mới?
Tâm
lý chung của người dân, cán bộ, đảng viên lúc này là đòi hỏi có sự đổi mới.
Nhưng bên cạnh chữ “đổi mới” thì cũng cần phải có sự ổn định. Ổn định chính là
sự phát triển, chứ chúng ta không thể đổi mới bằng mọi giá.
Thực
tế, trong quá trình phát triển, chúng ta cũng đã phải trả giá cho những chủ
trương nóng vội, chủ quan, duy ý chí… để rồi đất nước, nhân dân phải chịu hậu
quả. Tôi nghĩ người dân đều mong muốn đất nước ổn định và phát triển. Vì thế,
trong dự thảo Văn kiện trình Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII không đặt chỉ
tiêu tăng trưởng cao hơn so với nhiệm kỳ trước, nhưng lại đòi hỏi phải phát
triển bền vững hơn.
Suy
cho cùng sự tăng trưởng đó phải trên cơ sở cơ cấu một nền kinh tế hợp lý, phát
huy được thế mạnh trong nước, chứ không phải nhờ vào bên ngoài, tức là dựa vào
nội lực là chính. Cho nên gắn bó giữa tăng trưởng với việc cơ cấu lại nền kinh
tế là hết sức quan trọng. Bây giờ phải làm sao phát huy thế mạnh vốn có về nhân
tố con người để tạo ra của cải vật chất… Thực tế những năm qua, đôi lúc chúng
ta cứ làm ào ào, không tính đến hiệu quả. Chúng ta đưa vốn cho một số ngành,
một số đơn vị rất nhiều, nhưng có chỗ hiệu quả thấp. Cách đầu tư như thế coi
như lãng phí. Bây giờ đầu tư thì anh phải tính hiệu quả từ đồng vốn sinh lời ra
được bao nhiêu, đặc biệt là tính đến nhân tố của con người, đến sự sáng tạo ra
sản phẩm ra sao. Cái này T.Ư bàn rất kỹ và xác định rất rõ ràng.
Thế
còn định hướng Xã hội chủ nghĩa (XHCN) thì sao? Tức là đất nước làm ra được
nhiều của cải vật chất và nhân dân sẽ là những người được thụ hưởng, chứ
làm ra nhiều nhưng lại “chảy” vào một số ít cá nhân thì làm sao có nội dung
XHCN được. Đó mới là bản chất của vấn đề. Điều quan trọng nữa là trong sự phát
triển, đổi mới đó phải giữ vững cho được độc lập, độc lập cả về chính trị, kinh
tế và các mặt khác trong đời sống.
Khi thảo luận góp ý vào các dự thảo Văn kiện, nhiều ý kiến cho
rằng, đổi mới kinh tế cần song hành với đổi mới hệ thống chính trị, trong đó
cần hoàn thiện cơ chế kiểm soát quyền lực, đảm bảo quyền lực thuộc về nhân dân,
ông nhìn nhận sao về vấn đề trên?
Xu
hướng dễ bị lạm quyền, tức là vượt qua khỏi quyền hạn là “bệnh” của các cơ
quan, của những người cầm nắm quyền lực. Vì thế, cần làm sao để mọi người hoạt
động đúng chức năng nhiệm vụ, với vị trí đã được quy định. Ở nước ta cơ chế
Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý, nhân dân làm chủ thì việc kiểm soát quyền lực
càng được coi trọng. Tuy nhiên vừa qua chúng ta làm điều này chưa được tốt lắm.
Bây
giờ trên cơ sở nền tảng Hiến pháp năm 2013, phải xây dựng và ban hành các luật,
các quy định để bảo đảm kiểm soát quyền lực. Có kiểm soát được quyền lực mới
không để xảy ra tình trạng lạm quyền. Bây giờ những quyết định của Đảng, Quốc hội, Chính phủ…
những chủ trương chính sách đưa ra liên quan đến đời sống nhân dân thì phải hỏi
ý kiến nhân dân. Những nơi thất bại trong thực hiện một số việc như làm công
trình này, dự án kia, thậm chí có mong muốn tổ chức tốt hơn nữa cuộc sống của
nhân dân nhưng mà chưa hợp ý dân thì đều đạt kết quả thấp hoặc không đạt. Hơn
nữa, Việt Nam là nước XHCN, trong đó xác định dân là gốc, dân là chủ mà mình
không làm đến nơi đến chốn thì đâu có được.
Ngăn cầm tiền vung vãi khắp nơi
Để đất nước phát triển bền vững thì vấn đề đại đoàn kết và phát
huy dân chủ là yếu tố quan trọng?
Nói
đến đại đoàn kết dân tộc thì cốt lõi chính là vấn đề phát huy dân chủ của người
dân. Nhưng cũng có câu hỏi đặt ra là dân chủ ở đâu? Tôi nghĩ dân chủ từ mọi mặt
của đời sống, từ kinh tế, đến chính trị… Nhân dân được suy nghĩ, được quyền
giám sát, được quyền kiến nghị, đóng góp hoặc yêu cầu sửa đổi những vấn
đề liên quan, không trừ một lĩnh vực nào. Ngược lại nếu cấp ủy nào đó, cá nhân
lãnh đạo nào đó triển khai công việc mà thấy rằng thiếu dân chủ, thiếu quy
trình phát huy dân chủ thì phải hết sức chú ý.
Tuy
nhiên, có người bảo chờ dân chủ thì chậm chạp lắm, nhưng tôi nghĩ rằng chúng ta
không thể vội được đâu. Nhanh mà lại vấp váp thì cũng không hề tốt. Vừa
rồi có nhiều cái chúng ta nhanh quá nên phải làm lại đấy thôi. Ví dụ như cơ cấu
nền kinh tế, tại sao lại “đẻ” đầu tư ngoài ngành nhiều thế? Lẽ ra cái gì ưu
tiên, không ưu tiên phải được xác định chứ. Cái lẽ ra phải xã hội hóa thì mình
không xã hội hóa để rồi dồn tiền ngân sách, tiền vay nước ngoài vào nhiều đơn
vị dẫn đến làm hỏng.
Trong
triển khai, thực hiện chúng ta cũng thiếu cách quản trị để bảo đảm lợi ích của
Nhà nước và nhân dân. Cách quản trị mà không chú ý đến lợi ích của nhà nước của
nhân dân thì chẳng khác gì cầm tiền vung vãi khắp nơi. Cái này hết sức nguy
hiểm. Bài học là chúng ta đầu tư lớn cho tập đoàn này, tập đoàn kia, ngành này,
ngành kia… dự án này, chương trình kia... nhưng rồi nhiều chỗ lại bị đổ vỡ. Đây
chính là những bài học rất sâu sắc về dân chủ. Dân chủ là ở chính chỗ đó, chứ
không phải chỉ dân chủ ở mức được hội họp lại, được phát biểu một số điều. Dân
chủ phải được thực hiện ngay trong các vấn đề về kinh tế. Kinh tế chính là mấu
chốt của chính trị, là nền tảng của chính trị, nếu đời sống nhân dân không được
cải thiện thì thử hỏi chính trị đâu? Chính trị đâu mà đời sống không phát
triển? Chính trị chính là phải tạo ra sự phát triển bền vững và không ngừng
nâng cao, cải thiện đời sống của nhân dân.
Văn Kiên
Theo Tiền phong
2,817
HỎI ĐÁP PHÁP LUẬT LIÊN QUAN