
Hoạt động tại Công ty TNHH Yusen
Logistics - một DN có hoạt động đại lý hải quan lớn ở khu vực phía Bắc. Ảnh: HỮU LINH
Theo Cục Giám sát quản lý về hải quan, từ đầu năm 2015 đến nay, Tổng cục Hải quan công nhận điều kiện hoạt động đại lý hải quan cho gần 50 DN, nâng tổng số đại lý hải quan đang hoạt động trên phạm vi cả nước lên gần 500 DN. Đối với các đại lý hải quan do các Cục Hải quan công nhận trước đây vẫn hoạt động bình thường. Tổng cục Hải quan đang yêu cầu các Cục Hải quan địa phương từ nay đến 30-9-2015 phải hoàn tất báo cáo về Tổng cục Hải quan danh sách các đại lý đã được đơn vị chứng nhận hoạt động đại lý hải quan để Tổng cục Hải quan ban hành quyết định công nhận mới cho DN, việc công nhận mới này không ảnh hưởng đến hoạt động của các đại lý hải quan. |
Theo Cục Giám sát quản lý về hải quan (Tổng
cục Hải quan), quy định mới của
Luật
Hải quan 2014 và các văn bản hướng dẫn đã có sự thay đổi hết sức quan trọng
đối với hoạt động đại lý hải quan.Đó là, thẩm quyền xác nhận đủ điều kiện
hoạt động đại lý hải quan do Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan quyết định thay
vì thẩm quyền của các Cục Hải quan như trước đây. Một điểm mới nữa là việc làm
thủ tục hải quan phải do DN trực tiếp thực hiện hoặc thông qua đại lý hải quan,
chỉ còn một số ít trường hợp được phép ủy quyền khi làm thủ tục hải quan (các
trường hợp đối với hàng hóa phi mậu dịch- nhưng số lượng này không nhiều).
Phó Cục trưởng Cục Giám sát quản lý về hải
quan Nguyễn Nhất Kha cho biết, quy định mới này xuất phát từ khuyến nghị của
các chuyên gia của Tổ chức Hải quan thế giới (WCO) và căn cứ vào thực tế hoạt động
đại lý hải quan tại Việt Nam trước đây. Theo chuyên gia của WCO, việc Tổng cục
Hải quan xác nhận điều kiện hoạt động đại lý sẽ giúp cho việc theo dõi hoạt động
của các đối tượng DN này được tập trung, thống nhất trên phạm vi cả nước.
Theo ông Nguyễn Nhất Kha, căn cứ các quy
định mới hiện hành, DN sẽ gửi hồ sơ lên Tổng cục Hải quan (Cục Giám sát quản lý
về hải quan) trên cơ sở nghiên cứu hồ sơ, Tổng cục Hải quan sẽ xác nhận điều kiện
hoạt động đại lý hải quan cho những đơn vị đủ điều kiện. Việc kiểm tra, theo
dõi hoạt động của các đại lý hải quan sẽ được giao cho các Cục Hải quan địa phương.
Trả lời câu hỏi của phóng viên về việc
liệu chỉ căn cứ trên hồ sơ để công nhận hoạt động đại lý hải quan liệu có đảm bảo
độ tin cậy? Ông Nguyễn Nhất Kha phân tích, theo quy định, hồ sơ DN gửi đến Tổng
cục Hải quan phải có giấy phép đăng ký kinh doanh và trong giấy phép phải có
ngành, nghề kinh doanh là đại lý hải quan; thứ hai, các DN phải có nhân viên được
cấp thẻ nhân viên đại lý hải quan; thứ ba, DN phải đáp ứng điều kiện về CNTT để
kết nối với cơ quan Hải quan. Với ba yếu tố này sẽ tạo được những độ tin cậy nhất
định. Hơn nữa, cơ quan Hải quan sẽ tăng cường việc “hậu kiểm” (do các Cục Hải
quan địa phương thực hiện) hoạt động của các đại lý nên sẽ đảm bảo được công
tác quản lý đối với các DN được cấp phép hoạt động đại lý hải quan.
Lãnh đạo Cục Giám sát quản lý về hải
quan cho biết, với mục tiêu khuyến khích việc phát triển hoạt động đại lý hải
quan nên cơ quan Hải quan sẽ tạo thuận lợi tối đa trong việc thẩm định hồ sơ và
xác nhận điều kiện hoạt động đại lý hải quan cho DN đủ điều kiện. Một cán bộ của
Cục Giám sát quản lý về hải quan có nhiều năm theo dõi hoạt động đại lý hải
quan chia sẻ thêm, một điểm mới nữa là việc cấp thẻ nhân viên đại lý hải quan sẽ
thuận lợi hơn trước rất nhiều. Theo quy định trước đây, để được cấp thẻ nhân viên
đại lý hải quan, các cá nhân phải tham gia một khóa đạo tạo cơ sở do Bộ Tài
chính quy định, sau đó mới được tham gia các kỳ thi để cấp thẻ nhân viên đại lý
hải quan. Nhưng hiện nay, để tạo thuận lợi cho những cá nhân, tổ chức có nhu cầu,
cơ quan chức năng không yêu cầu điều kiện phải tham gia các lớp đào tạo như đề
cập ở trên mà có thể tự học tập, nghiên cứu, cơ quan Hải quan chỉ kiểm soát chất
lượng thông qua việc thi, kiểm tra một cách chặt chẽ.
Theo ông Nguyễn Nhất Kha, việc phát triển
đại lý hải quan một cách đúng nghĩa sẽ tạo rất nhiều thuận lợi cho cộng đồng
DN. Theo thông lệ và thực tế hoạt động ở các nước phát triển, các DN sản xuất,
kinh doanh thường không trực tiếp làm thủ tục hải quan mà thông qua đại lý hải
quan. Bởi thực tế việc khai báo thủ tục hải quan đòi hỏi người khai phải nắm rõ
rất nhiều quy định khác nhau liên quan đến cơ chế, chính sách pháp luật về XNK.
Và để làm tốt nhất việc này chính là những nhân viên đại lý hải quan đúng
nghĩa. Do đó, cơ quan Hải quan khuyến khích các DN nên sử dụng đại lý hải quan
khi thực hiện thủ tục hải quan. Thực tế tại Việt Nam, qua tìm hiểu của chúng
tôi, các DN lớn như Samsung, Intel… dù có bộ phận XNK độc lập nhưng việc khai
báo hải quan vẫn được các DN thực hiện thông qua đại lý để tránh sai sót.
Việc phát triển đại lý hải quan cũng sẽ
giúp loại bỏ được các đội ngũ “cò mồi” tham gia quá trình làm thủ tục hải quan.
Theo phân tích của Cục Giám sát quản lý về hải quan, đội ngũ “cò” này không phải
là nhân viên đại lý hải quan mà chỉ là những người làm nghề tự do, không có những
hiểu biết căn bản, đầy đủ về quy định của pháp luật và thường khai báo thủ tục
hải quan không chính xác, nhưng thực tế vẫn có một bộ phận DN sử dụng (thường
là các DN có quy mô hoạt động nhỏ). Việc khai báo hải quan sai của đối tượng
này sẽ ảnh hưởng lớn đến việc đánh giá mức độ tuân thủ pháp luật của DN và gây
nên nhiều hệ lụy khác.
Ông Nguyễn Nhất Kha dự báo, với những
quy định mới, thời gian tới chắc chắn số lượng các đại lý hải quan sẽ tăng lên
đáng kể; việc tổ chức theo dõi hoạt động của cơ quan Hải quan đối với các đại
lý hải quan sẽ được kiện toàn; các đại lý hải quan sẽ hoạt động chuyên nghiệp hơn…
Điều
20 Luật Hải quan 2014 quy định: 1. Điều kiện là đại lý làm
thủ tục hải quan: a) Có Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh hoặc Giấy chứng nhận
đăng ký doanh nghiệp có ngành, nghề kinh doanh dịch vụ giao nhận hàng hóa hoặc
đại lý làm thủ tục hải quan; b) Có nhân viên đại lý làm thủ tục hải quan; c)
Có hạ tầng công nghệ thông tin đáp ứng điều kiện để thực hiện khai hải quan
điện tử và các điều kiện khác theo quy định. 2. Nhân viên đại lý làm thủ
tục hải quan là công dân Việt Nam đáp ứng đủ các điều kiện sau đây: a) Có
trình độ cao đẳng kinh tế, luật, kỹ thuật trở lên; b) Có chứng chỉ nghiệp vụ
khai hải quan; c) Được cơ quan Hải quan cấp mã số nhân viên đại lý làm thủ tục
hải quan. 3. Tổng cục trưởng Tổng cục
Hải quan quyết định việc công nhận, tạm dừng, chấm dứt hoạt động đại lý làm
thủ tục hải quan; cấp chứng chỉ nghiệp vụ khai hải quan; cấp và thu hồi mã số
nhân viên đại lý làm thủ tục hải quan. 4. Đại lý làm thủ tục hải
quan và nhân viên đại lý làm thủ tục hải quan thực hiện quyền và nghĩa vụ của
người khai hải quan quy định tại Điều 18 của Luật này. 5. Bộ trưởng Bộ Tài chính
quy định chi tiết trình tự, thủ tục công nhận và hoạt động của đại lý làm thủ
tục hải quan; thủ tục cấp chứng chỉ nghiệp vụ khai hải quan, cấp và thu hồi
mã số nhân viên đại lý làm thủ tục hải quan. |
Thái Bình
Theo
Báo Hải Quan
3,012
HỎI ĐÁP PHÁP LUẬT LIÊN QUAN