Theo quy định, trong điều kiện làm việc
bình thường, hằng năm, người lao động (NLĐ) có đủ 12 tháng làm việc cho một người
sử dụng lao động thì được nghỉ 12 ngày, hưởng nguyên lương theo hợp đồng lao động.
Thế nhưng, một số doanh nghiệp đã “đẻ” ra các quy định ngặt nghèo nhằm hạn chế
việc nghỉ phép năm của NLĐ khiến họ có phép mà không được nghỉ hoặc không dám sử
dụng.
Nghỉ
phép thì mất thưởng
Tại Công ty P.C (tỉnh Đồng Nai), các khoản
trợ cấp hằng tháng và tiền thưởng cuối năm của công nhân (CN) căn cứ vào xếp loại
lao động A, B, C. Song việc xếp loại A, B, C lại dựa vào tình trạng nghỉ phép
năm của NLĐ. Cụ thể, CN nào nghỉ không phép 1 ngày sẽ bị trừ 13 điểm, nghỉ có
phép cũng bị trừ 3 điểm. Trường hợp bị trừ 13 điểm thì bắt buộc phải xếp loại
C. Khi bị xếp loại C thì cuối tháng hay cuối năm sẽ bị cắt hết các khoản trợ cấp
và tiền thưởng. CN tên Hà bức xúc: “Trong hợp đồng lao động có ghi rõ mỗi năm,
chúng tôi được nghỉ 12 ngày phép năm, hưởng nguyên lương. Số ngày phép này,
chúng tôi chỉ dám sử dụng những khi quá mệt mỏi, con cái ốm đau hoặc gia đình
có chuyện đột xuất. Ấy vậy mà đôi khi còn không đủ dùng, phải nghỉ không hưởng
lương. Song, với cách tính điểm như trên thì ngày nghỉ phép “an toàn” của chúng
tôi bị rút ngắn chỉ còn 4 ngày”.

Được sử dụng ngày nghỉ hằng năm để tái tạo
sức lao động hay dùng khi cần thiết là mong mỏi của người lao động
Không chỉ Công ty P.C tự đặt ra chính
sách thưởng, phạt dựa vào ngày phép năm, Công ty S.G (quận 8, TP HCM) cũng xây
dựng chính sách tương tự. Quy chế thưởng của doanh nghiệp không được công bố đầu
năm mà chỉ đến cận kề ngày phát thưởng CN mới biết. Theo đó, bên cạnh tiêu
chíhoàn thành công việc được đánh giá xếp loại A, CN phải bảo đảm số ngày nghỉ
phép trong năm dưới 6 ngày thì mới đạt được mức thưởng tối đa. Anh P., một CN,
nói: “Công ty quy định thời gian nghỉ phép được tính đến cuối quý I hằng năm, nếu
ai không nghỉ thì coi như mất, không được thanh toán tiền. Tuy nhiên, số ngày
nghỉ phép để tính thưởng lại được công ty cộng dồn cả phép năm 2014 (nghỉ trong
quý I/2015) và năm 2015 nên có một số CN chỉ mới nghỉ hết phép tồn của năm
2014, chưa sử dụng ngày phép nào của năm 2015 mà vẫn bị trừ thưởng”.
Phải
nhận tiền thay nghỉ phép
Cũng lâm vào tình cảnh có phép mà không
dám nghỉ là CN Công ty S.K (huyện Hóc Môn, TP HCM). CN cho biết khi bị bệnh hoặc
có việc đột xuất muốn nghỉ thì dù còn ngày phép và nghỉ có xin phép, họ vẫn bị
trừ lương. Cụ thể, nếu CN nghỉ 3 ngày có phép trong tháng thì sẽ bị công ty trừ
4 ngày lương, còn cứ nghỉ không phép 1 ngày sẽ bị trừ 2 ngày lương. Mới đây,
công ty còn ra quy định không giải quyết phép năm cho CN mà cuối năm sẽ thanh
toán bằng tiền. Chị N., một CN, bức xúc: “Việc có thêm khoản tiền phép thì ai
chẳng muốn nhưng cái chúng tôi cần hơn là được tùy ý sử dụng ngày phép của mình
để nghỉ ngơi, tái tạo sức lao động hoặc dùng những lúc cần thiết. Nếu cứ thực
hiện theo chính sách của công ty thì nhà nước chẳng cần đặt ra luật lệ làm
gì!”.
Trao đổi về vấn đề CN phản ánh, ông V.A,
đại diện Công ty S.K, phân bua: “Công ty phải đặt ra quy định trừ lương nhằm hạn
chế tình trạng CN nghỉ việc tùy tiện, không xin phép gây ảnh hưởng đến tình
hình sản xuất, kinh doanh của đơn vị. Sau đó, vì tình trạng trên vẫn không cải
thiện nên công ty đã đề ra chính sách không giải quyết phép năm mà thanh toán bằng
tiền. Tuy nhiên, do CN phản ứng gay gắt quá nên công ty buộc phải thay đổi
chính sách, đó là vẫn giải quyết phép năm cho những trường hợp nghỉ có phép và
có lý do chính đáng”.
Bị phạt tiền đến 15 triệu đồng Theo luật sư Trần Hữu Tín,
Trưởng Văn phòng Luật sư Tín và Cộng sự, người sử dụng lao động vi phạm quy định
về nghỉ hằng tuần, nghỉ hằng năm, nghỉ lễ - Tết sẽ bị
phạt tiền theo các mức: Từ 500.000
đồng đến 1 triệu đồng với vi phạm từ 1-10 NLĐ; từ 1-3 triệu đồng với vi phạm
từ 11-50 NLĐ; từ 3-7 triệu đồng với vi phạm từ 51-100 NLĐ; từ 7-10 triệu đồng
với vi phạm từ 101-300 NLĐ và từ 10-15 triệu đồng với vi phạm từ 301 NLĐ trở
lên. Quy định này nhằm bảo đảm quyền được nghỉ ngơi của NLĐ. |
Hương Huyền
Theo Người lao động
7,418
HỎI ĐÁP PHÁP LUẬT LIÊN QUAN