Thông tin trần lãi suất huy động về mức
13%/năm được xã hội đón nhận với những cảm xúc trái chiều. Giới doanh nghiệp hồ
hởi bởi trần lãi suất huy động giảm thêm 1% đồng nghĩa với lãi suất cho vay sẽ
giảm theo tương ứng. Điều này là hết sức có ý nghĩa đối với doanh nghiệp trong
giai đoạn hiện nay bởi với mức lãi suất vay lên đến 20%/năm thì không mấy doanh
nghiệp dám vay và có vay thì mức sinh lời dự án khó đạt mức 20% để có thể thanh
toán đủ lãi vay của ngân hàng.
Trái với sự hồ hởi từ phía doanh nghiệp
đi vay, người gửi tiền chuyển sang tâm trạng đắn đo và cân nhắc rất kỹ trước
quyết định gửi tiền tại ngân hàng. Mặc dù nhiều lãnh đạo cũng như chuyên gia nhận
định rằng lạm phát trong năm 2012 hoàn toàn có thể kiểm soát dưới 10%, người
dân đã bắt đầu lo lắng khi giá cả các mặt hàng thiết yếu, đặc biệt là nhóm hàng
lương thực thực phẩm, đã rục rịch tăng giá
sau khi giá xăng tăng hơn 2.000 đồng/lít.
Theo Cục trưởng cục quản
lý giá Nguyễn Tiến Thỏa, nếu tính đúng và đủ thì giá xăng có thể tăng từ 4.000
đến 5.000 đồng/lít chứ không phải chỉ là mức 2.100 đồng như vừa qua. Với áp lực
từ việc tăng giá xăng dầu vẫn còn cao thì mức lãi suất huy động 13%/năm sẽ khó
có khả năng bù đắp trượt giá do lạm phát.
Tăng trưởng tín dụng: Được phép nhưng thận trọng
Trong khi doanh nghiệp, người dân gửi tiền
đón nhận tin hạ lãi suất với tâm trạng khác nhau thì các ngân hàng thương mại
đang hết sức chật vật khi phải giải bài toán kép huy động và cho vay. Trần lãi
suất huy động 13% làm giảm tính cạnh tranh của việc gửi tiền vào ngân hàng so với
các kênh đầu tư khác. Điều này buộc các ngân hàng phải luôn ở thế phòng thủ khi
huy động vào nhưng không dám cho vay vì sợ người gửi tiền có thể đột ngột quyết
định rút tiền để đầu tư vào các hình thức khác.
Ngoài việc lo ngại rủi ro thanh khoản,
các ngân hàng còn đang lo lắng về khả năng trả nợ của khách hàng khi hàng loạt
các doanh nghiệp vừa và nhỏ lâm vào tình trạng mất khả năng chi trả; thậm chí
có khách hàng có khả năng chi trả nhưng vẫn không trả nợ đến hạn vì sợ sẽ
không vay lại được. Hai từ “uy tín” đang là thứ xa xỉ trong quan hệ vay - trả giữa ngân hàng và khách hàng trong giai
đoạn hiện nay.
Từ thực trạng đó, nhiều ngân hàng thương
mại được Ngân hàng Nhà nước xếp vào nhóm 1 hoặc 2 như Vietcombank, ACB,
Sacombank, Seabank, Navibank, OCB, Đại Á,… với mức tăng trưởng dư nợ tín dụng
trong năm 2012 tối đa lên đến 17% hoặc 15% vẫn tỏ ra hết sức thận trọng trong
việc chọn lựa khách hàng vay vốn.
Không tăng trưởng tín dụng các TCTD khó
có thể hoàn thành chỉ tiêu lợi nhuận với cổ đông nhưng nếu cho vay mà không có
khả năng thu hồi thì tăng nợ xấu ngân hàng cũng như tăng rủi ro đối với người gửi
tiền. Tăng trưởng tín dụng trở thành nan đề đối với các ngân hàng thương mại.
Thanh Hải