Mới: Đề xuất bổ sung hình phạt tù chung thân không xét giảm án

Mới: Đề xuất bổ sung hình phạt tù chung thân không xét giảm án (Hình từ internet)

Bộ Công an đang lấy ý kiến về dự thảo Bộ luật Hình sự (sửa đổi). Trong đó, đề xuất bổ sung hình phạt tù chung thân không xét giảm án. 

Dự thảo Bộ luật Hình sự (sửa đổi)​

Tờ trình 155/TTr-BCA

Mới: Đề xuất bổ sung hình phạt tù chung thân không xét giảm án

Theo đó, Bộ Công an đề xuất bổ sung hình phạt chính là tù chung thân không xét giảm án vào khoản 1 Điều 32 Bộ luật Hình sự 2015, cụ thể: 

Điều 32. Các hình phạt đối với người phạm tội

1. Hình phạt chính bao gồm:

a) Cảnh cáo;

b) Phạt tiền;

c) Cải tạo không giam giữ;

d) Trục xuất;

đ) Tù có thời hạn;

e) Tù chung thân;

e1) Tù chung thân không xét giảm án;

g) Tử hình.

…

Theo đó, tại Điều 39a dự thảo Bộ luật Hình sự (sửa đổi) đã nêu rõ quy định về tù chung thân không xét giảm án như sau: 

- Tù chung thân không xét giảm án là hình phạt tù không thời hạn và không được xem xét giảm hình phạt đã tuyên, trừ trường hợp đại xá, ân giảm hoặc Luật Đặc xá 2018 có quy định khác, được áp dụng đối với người phạm tội đặc biệt nghiêm trọng, nhưng chưa đến mức bị xử phạt tử hình.

- Không áp dụng hình phạt tù chung thân không xét giảm án đối với người dưới 18 tuổi khi phạm tội, phụ nữ có thai, phụ nữ đang nuôi con dưới 36 tháng tuổi hoặc người đủ 75 tuổi trở lên khi phạm tội hoặc khi xét xử.

- Người bị kết án tù chung thân không xét giảm án về tội tham ô tài sản, tội nhận hối lộ mà trước, trong và sau khi bị kết án đã chủ động nộp lại ít nhất ba phần tư tài sản tham ô, nhận hối lộ và hợp tác tích cực với cơ quan chức năng trong việc phát hiện, điều tra, xử lý tội phạm hoặc lập công lớn thì được giảm xuống thành tù chung thân.

- Trong trường hợp vừa nêu hoặc trường hợp người bị kết án tù chung thân không xét giảm án được ân giảm, thì hình phạt tù chung thân không xét giảm án được chuyển thành tù chung thân.

Như vậy, nếu dự thảo Bộ luật Hình sự (sửa đổi) được thông qua, sẽ bổ sung hình phạt hình phạt chính là tù chung thân không xét giảm án.

Dự kiến 8 tội danh được bỏ hình phạt tử hình thay bằng phạt tù chung thân không xét giảm án 

Tại Tờ trình 155/TTr-BCA năm 2025 thì Bộ Công an đã đề xuất bỏ hình phạt tử hình và thay bằng hình phạt tù chung thân không xét giảm án (vẫn bảo đảm cách ly người phạm tội ra khỏi đời sống xã hội) tại 05 tội danh theo Đề án “Rà soát, đánh giá những bất cập trong Bộ luật Hình sự 2015, Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 và Luật Thi hành án hình sự 2019 liên quan đến áp dụng hình phạt tử hình và thi hành án tử hình; nghiên cứu giảm bớt tội danh bị áp dụng hình phạt tử hình; tăng cường áp dụng biện pháp chuyển đổi từ hình phạt tử hình sang hình phạt tù” của Đảng ủy Viện kiểm sát nhân dân tối cao đã trình Bộ Chính trị cho ý kiến (tại Công văn 13936-CV/VPTW ngày 25/3/2025 của Văn phòng Ban Chấp hành Trung ương), gồm các tội danh sau:

- Tội “Hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân” (Điều 109 Bộ luật Hình sự 2015).

- Tội “Phá hoại cơ sở vật chất - kỹ thuật của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam” (Điều 114 Bộ luật Hình sự 2015).

- Tội “Sản xuất, buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh, phòng bệnh” (Điều 194 Bộ luật Hình sự 2015).

- Tội “Vận chuyển trái phép chất ma tuý” (Điều 250 Bộ luật Hình sự 2015).

- Tội “Phá hoại hòa bình, gây chiến tranh xâm lược” (Điều 421 Bộ luật Hình sự 2015).

Bên cạnh đó, bỏ hình phạt tử hình và thay thế hình phạt tử hình bằng hình phạt tù chung thân không xét giảm án ở một số tội danh khác như sau: 

- Tội gián điệp (Điều 110 Bộ luật Hình sự 2015);

- Tội tham ô tài sản (Điều 353 Bộ luật Hình sự 2015);

- Tội nhận hối lộ (Điều 354 Bộ luật Hình sự 2015).

32