Đề xuất giao chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội không thông qua đấu thầu

Đề xuất giao chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội không thông qua đấu thầu (Hình từ Internet)

Đề xuất giao chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội không thông qua đấu thầu

Theo Tờ trình Dự thảo Nghị quyết thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội do Bộ Xây dựng soạn thảo, việc đề xuất giao chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội không thông qua đấu thầu có nội dung sau:

- Mục tiêu của chính sách: nhằm đẩy nhanh tiến độ triển khai đầu tư xây dựng các dự án nhà ở xã hội, tăng nguồn cung nhà ở xã hội, thực hiện mục tiêu hoàn thành ít nhất 01 triệu căn nhà ở xã hội đến năm 2030.

- Nội dung của chính sách: Hoàn thiện chính sách về đầu tư (lựa chọn chủ đầu tư) dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội.

- Giải pháp thực hiện chính sách

+ Trong giai đoạn từ năm 2021 đến nay, trên địa bàn cả nước có 655 dự án nhà ở xã hội đã được triển khai với quy mô 593.428 căn, trong đó có: 103 dự án dự án hoàn thành với quy mô 66.755 căn; 137 dự án đã khởi công xây dựng với quy mô 114.618 căn; 415 dự án đã được chấp thuận chủ trương đầu tư với quy mô 412.055 căn.

Như vậy, việc đầu tư, phát triển nhà ở xã hội còn chậm, thiếu nguồn cung nhà ở xã hội (với số lượng căn hộ đã được khởi công, hoàn thành đến nay mới đạt khoảng 42,38% mục tiêu của Đề án đặt ra đến năm 2025 là 428.000 căn và chỉ đạt khoảng 17,1% mục tiêu của Đề án đặt ra đến năm 2030 là 1.062.200 căn), nguyên nhân chủ yếu do công tác đấu thầu để lựa chọn Chủ đầu tư theo quy định của pháp luật về đầu tư, pháp luật về nhà ở sẽ phải thực hiện các thủ tục hành chính và mất nhiều thời gian (6 tháng đến 12 tháng).

+ Theo quy định tại Điều 84 Luật Nhà ở 2023, trường hợp có 02 Nhà đầu tư trở lên quan tâm thì phải thực hiện lựa chọn nhà đầu tư theo quy định của pháp luật về đấu thầu. Tuy nhiên, theo quy định của pháp luật thì dự án nhà ở xã hội được miễn tiền sử dụng đất, nhà nước quy định tỷ lệ lợi nhuận định mức của nhà đầu tư, nhà nước duyệt giá thành xây dựng, duyệt thẩm định giá bán và phê duyệt đối tượng được mua nhà ở xã hội nên việc đấu thầu chỉ làm kéo dài thời gian thực hiện dự án mà không đem lại hiệu quả kinh tế, xã hội, thậm chí là gây lãng phí nguồn lực đất đai do chậm được đưa vào sử dụng.

Trong quá trình tổ chức các hội nghị về tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy thị trường bất động sản, Bộ Xây dựng đã ghi nhận được nhiều phản ánh, kiến nghị của các doanh nghiệp lớn trong lĩnh vực phát triển nhà ở xã hội. Theo đó, doanh nghiệp phản ánh hiện nay, quy định về trình tự thủ tục, thời gian để phát triển một dự án nhà ở xã hội là khá lớn. Theo ước tính trong trường hợp dự án nhà ở xã hội đã có quy hoạch xây dựng được duyệt, đã có chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở và được đưa và danh mục, kế hoạch sử dụng đất của địa phương thì thời gian thực hiện theo tuần tự từ bước chấp thuận chủ trương đầu tư đến khi lựa chọn, ký kết được hợp đồng dự án với nhà đầu tư là khoảng gần 300 ngày.

Tại một số địa phương như Tp. Hồ Chí Minh, trong trường hợp triển khai linh hoạt các thủ tục song song và áp dụng thời gian thực hiện tối thiểu theo quy định thì tổng thời gian thực hiện đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư trong trường hợp mời quan tâm có từ 2 nhà đầu tư đáp ứng yêu cầu cũng là trên 200 ngày, theo đó:

* Tổng cộng thời gian đấu thầu lựa chọn NĐT trong trường hợp mời quan tâm có từ 2 NĐT đáp ứng yêu cầu: 286 ngày

** Tổng cộng thời gian trong trường hợp đấu thầu không mời quan tâm: 205 ngày

*** Tổng cộng thời gian trong trường hợp chấp thuận NĐT thực hiện dự án theo Luật Đầu tư (kết quả mời quan tâm chỉ có 01 NĐT đáp ứng): 176 ngày

+ Do đó, để đẩy nhanh tiến độ đầu tư xây dựng nhà ở xã hội, hoàn thành mục tiêu Đề án 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội, Bộ Xây dựng đề xuất thí điểm:

(1) Ủy ban nhân dân cấp tỉnh giao chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội không thông qua đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư trên cơ sở đề xuất của cơ quan chuyên môn là Sở Xây dựng

(2) Bộ Quốc phòng, Bộ Công an giao chủ đầu tư xây dựng dự án nhà ở cho lực lượng vũ trang nhân dân không qua đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư đối với dự án nhà ở cho lực lượng vũ trang nhân dân.

(3) Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam được giao chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội bằng nguồn tài chính Công đoàn không thông qua đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư.

Các nhà đầu tư được lựa chọn phải thực hiện quyền và nghĩa vụ của chủ đầu tư theo quy định của pháp luật về đất đai, nhà ở, kinh doanh bất động sản, đầu tư và quy định khác của pháp luật có liên quan.

Xem thêm tại Dự thảo Nghị quyết thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội.

Lê Quang Nhật Minh

50