Như Pháp Luật TP.HCM đã thông tin, Bộ Kế hoạch và Đầu tư
(KH&ĐT) vừa đưa ra Dự thảo nghị định hướng dẫn chi tiết thi hành Luật Doanh
nghiệp (có hiệu lực từ ngày 1-7) để lấy ý kiến nhân dân. Trong đó, việc để cho
doanh nghiệp (DN) toàn quyền quyết định về việc có hay không có con dấu được
nhìn nhận là một cải cách bất ngờ. quy định này đã được Quốc hội thông qua một
cách nhanh chóng.
Ông Phan Đức Hiếu, Trưởng ban Môi trường kinh doanh và Năng lực
cạnh tranh Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (Bộ KH&ĐT), thành
viên ban soạn thảo Nghị định hướng dẫn Luật DN 2014, cho biết cải cách này đòi
hỏi các DN và các bên liên quan đến DN phải thay đổi thói quen giám sát đối tác
về nội dung chứ không phải xem đối tác có hay không có con dấu. Khi ý nghĩa của
con dấu bị giảm xuống, xã hội phải giám sát nhau thực chất hơn. Từ đó giảm được
chi phí sử dụng dấu và xã hội sẽ an toàn hơn.
Bỏ dấu: Tín hiệu tích cực cải cách hành chính
. Phóng
viên: Thưa ông, vậy Luật DN 2014 sẽ
cải cách về con dấu như thế nào?
+ Ông
Phan Đức
Hiếu: Theo Luật DN 2014, con dấu của DN do DN tự làm, tự quản lý và tự
quyết định mục đích sử dụng. Con dấu sẽ không còn được coi là dấu hiệu
quan trọng nhất để xác định giá trị pháp lý của các văn bản. Điều quan trọng
hơn là phải nhìn vào thực chất nội dung của các văn bản, giấy tờ giao dịch chứ
không phải chỉ nhìn vào con dấu. Con dấu sẽ mang ý nghĩa dấu hiệu nhận biết của
DN hơn là một yếu tố có tính pháp lý. . Xin ông nói rõ hơn về
việc xã hội sẽ an toàn hơn nếu không có con dấu?
+ Khi không còn con dấu,
chắc chắn người dân sẽ không dễ dàng chấp nhận một văn bản, một hợp đồng, một
giao dịch với các DN mà chỉ có chữ ký. Người dân và các DN sẽ phải cẩn trọng
hơn khi xem xét các giao dịch, hợp đồng. Sẽ không có tình trạng người giữ con
dấu có thể lạm dụng, lợi dụng con dấu để thực hiện những hành vi phi pháp. Khi
con dấu không còn hoặc không có vị trí pháp lý như hiện nay, DN cũng tránh được
những rủi ro khác liên quan đến con dấu.
. Như vậy hình như chỉ
có DN có lợi nhất nếu bỏ con dấu?
+ Không đúng. Xét về mặt
cải cách hành chính và môi trường kinh doanh, việc bỏ con dấu có tác dụng tích
cực. Theo tiêu chí đánh giá môi trường kinh doanh của Ngân hàng Thế giới, chỉ
số gia nhập thị trường của VN đứng ở vị trí 108 (dưới trung bình). Nếu bỏ được
con dấu DN sẽ bỏ được hai thủ tục hành chính: Khắc dấu và làm dấu. Như thế chất
lượng và môi trường kinh doanh tại VN dưới con mắt quốc tế sẽ được cải thiện
đáng kể. Đồng thời, cải cách hành chính cũng có tín hiệu tích cực đối với DN.

Nếu bỏ được con dấu, DN sẽ bỏ được hai thủ tục
hành chính: khắc dấu và làm dấu. Ảnh: HTD
Chỉ còn ký tên
. Vậy Bộ KH&ĐT sẽ thực hiện cải cách về
con dấu đối với DN như thế nào, thưa ông?
+ Ban soạn thảo nghị định chúng tôi hiện nay đã có đề xuất Bộ
KH&ĐT nên tiên phong trong lĩnh vực cải cách con dấu đối với DN. Ban soạn
thảo cũng đang thiết kế các biểu mẫu, giấy tờ, hồ sơ theo Luật DN 2014. Các
biểu mẫu, giấy tờ, hồ sơ sau ngày 1-7 chỉ cần họ tên, chữ ký của người đại diện
DN là đã hợp lệ và được chấp nhận. Nói dễ hiểu hơn, mục “Ký tên, đóng dấu” sẽ
chỉ còn là “Ký tên”.
. Nhưng nếu các cơ quan nhà nước khác cứ yêu
cầu DN phải đóng dấu thì sao? Các DN không chỉ làm việc với một mình Bộ
KH&ĐT.
+ Đây đúng là điều đáng lo ngại nhất đối với Luật DN 2014. nếu các
cơ quan nhà nước khác vẫn đòi hỏi văn bản phải có con dấu thì cải cách của Luật
DN 2014 mới đạt được 3/4 mong muốn.
Ban soạn thảo nghị định kỳ vọng những cải cách về con dấu, đúng
hơn là việc bỏ con dấu DN của Bộ KH&ĐT sẽ là một điển hình để các bộ, ngành,
các cơ quan khác nhân rộng nhằm đẩy nhanh việc cải cách hành chính, cũng như
giảm chi phí xã hội cho Nhà nước, DN và người dân. Điều này phụ thuộc rất lớn
vào mức độ cải cách của các cơ quan nhà nước khác.
. Xin cám ơn ông.
Chữ
ký phải là quyết định Nếu chỉ dừng lại quy định như Luật DN 2014 và dự thảo nghị định
thì không lấy gì bảo đảm rằng các cơ quan nhà nước từ bỏ việc bắt buộc DN
phải đóng dấu. Thậm chí các bộ chỉ cần sửa thông tư công bố bộ thủ tục hành
chính, trong đó kèm điều kiện các hồ sơ, giấy tờ phải được đóng dấu là ý
tưởng cải cách về con dấu sẽ vô hiệu. Còn việc bỏ con dấu của các cơ quan nhà
nước thì là điều gần như không thể xảy ra. Nghị định cần phải khẳng định rõ con dấu không phải là yếu
tố khẳng định giá trị pháp lý của văn bản, giấy tờ như hiện nay. Một tài
liệu, chứng từ không thể đồng thời dựa vào cả hai yếu tố pháp lý ngang ngửa
nhau là chữ ký và con dấu. Chữ ký phải là quyết định, con dấu chỉ là xác nhận
cho chữ ký. Không đóng dấu, tức là chưa xác nhận nhưng vẫn không thể bác bỏ
tính pháp lý của chữ ký. Làm rõ được điều này thì có hay không có việc đóng
dấu cũng không phải là vấn đề quan trọng. Luật sư TRƯƠNG
THANH ĐỨC, trọng
tài viên Trung tâm Trọng tài quốc tế Việt Nam – VIAC |
CHÂN LUẬN
Theo
Pháp luật TP.HCM
9,148
HỎI ĐÁP PHÁP LUẬT LIÊN QUAN