
Liên
minh Kinh tế Á - Âu được cho là tham vọng của Tổng thống Nga nhằm cạnh tranh với
EU. Ảnh: Los Angeles Times
Liên minh Kinh tế Á-Âu,
bao gồm Nga, Belarus, Kazakhstan, Armenia và Kyrgyzstan, sẽ đẩy tự do thương
mại, phối hợp hệ thống tài chính các nước thành viên, điều tiết chính sách về
công nghiệp và nông nghiệp cùng mạng lưới giao thông và thị trường lao động.
Tổng thống Nga Vladimir Putin nói rằng, liên minh mới sẽ có sản lượng kinh tế
gộp là 4.500 tỷ USD và gắn kết 170 triệu người dân với nhau.
“Hội nhập Á-Âu dựa trên
lợi ích chung và tính đến các lợi ích chung”, ông Putin nói sau cuộc họp hôm
23/12. Tuy nhiên, Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko ngay sau đó chỉ trích
Mátxcơva có các bước đi nhằm hạn chế xuất khẩu của Belarus sang Nga, AP đưa
tin. Nằm kẹp giữa Nga và hai thành viên Liên minh châu Âu (EU) là Ba Lan và
Lithuania, Belarus hưởng lợi nhiều khi Nga cấm nhập khẩu thực phẩm từ EU nhờ
việc nhập thực phẩm từ EU rồi bán lại sang Nga.
Chính quyền Nga đáp trả
bằng cách dừng nhập khẩu sữa và thịt của chính Belarus với lý do an toàn vệ
sinh thực phẩm và cấm thực phẩm của Belarus quá cảnh sang Kazakhstan vì lo ngại
lượng hàng hóa này có thể được tiêu thụ trên thị trường Nga.
“Chúng tôi bị cấm quá
cảnh hàng hóa, điều này vi phạm mọi quy tắc quốc tế. Việc này được thực hiện
một chiều và không có tham vấn”, ông Lukashenko nói.
Trước đây, Nga tìm cách khuyến khích Ukraine tham gia liên
minh, nhưng việc vị tổng thống ủng hộ Nga bị hạ bệ hồi tháng 2 và hàng loạt
biến động ở Ukraine khiến kế hoạch của Nga không thành.
Hai phe Ukraine đối thoại giải
quyết khủng hoảng
Trong khi đó, đại diện
phe ly khai và chính phủ Ukraine chuẩn bị cho một cuộc đàm phán căng thẳng,
nhằm chấm dứt các hoạt động quân sự đã khiến quốc gia từng thuộc Liên Xô này bị
tàn phá và khiến quan hệ Đông - Tây căng thẳng. Vòng đàm phán sơ bộ thành công
tại thủ đô Minsk của Belarus có thể mở đường cho vòng thứ hai vào thứ Sáu tới
để ký thỏa thuận cuối cùng. Tuy nhiên, tầm nhìn tương phản mạnh mẽ về vị trí
của Nga trong châu Âu và hệ thống chính quyền Kiev không thống nhất có thể sẽ
ngăn sự xuất hiện của giải pháp cuối cùng cho cuộc khủng hoảng kéo dài suốt 8
tháng qua.
Các thủ lĩnh ly khai ở
hai tỉnh Lugansk và Donetsk đã tuyên bố thành lập nước cộng hòa riêng và kiên
quyết đòi Ukraine trở thành liên bang lỏng lẻo để họ có thể tự quyết định các
vấn đề của mình. Ukraine vẫn duy trì hệ thống quyền lực tập trung chặt chẽ từ
khi độc lập, nhưng nay cân nhắc nới lỏng kiểm soát đối với các khu vực của đất
nước, nhằm tránh khiến người dân bất bình trước sự thịnh vượng mà Kiev được
hưởng.
Cuộc gặp giữa hai bên dự
kiến diễn ra tại Minsk với sự tham dự của các nhà trung gian Nga và Tổ chức An
ninh và Hợp tác châu Âu (OSCE). Vấn đề cấp bách nhất đối với phe nổi dậy là
phải bảo đảm Kiev khôi phục các khoản chi trả xã hội bị ngừng từ tháng 11 vì lo
ngại các khoản này bị sử dụng để tài trợ cho hoạt động nổi dậy. Ông Mikhail
Zurabov, Đại sứ Nga tại Kiev và cũng là đại diện của Nga tại cuộc họp, nói
rằng, vấn đề kinh tế sẽ là một trong bốn nội dung chính được thảo luận.
Nhưng theo đại diện OSCE
Heidi Tagliavini, các bên sẽ tập trung thảo luận vấn đề chuyển hàng viện trợ
nhân đạo, tránh nói đến thanh toán các khoản xã hội. Ông Tagliavini cũng khẳng
định, vấn đề rút quân và trao đổi tù nhân sẽ được bàn tới. Trước khi đến Minsk,
phe đối lập tỏ ra bi quan về kết quả của cuộc đàm phán. “Cho đến nay, tôi không
thấy cơ sở gì để tin chúng tôi có thể đạt được bất kỳ đồng thuận nào”,Reuters dẫn lời lãnh đạo đối lập ở Lugansk, ông
Igor Plotnitsky.
Căng thẳng giữa hai bên lại tăng thêm trước quyết định của
Quốc hội Ukraine hôm 23/12 nhằm đưa Ukraine ra khỏi thế trung lập mà nước này
theo đuổi từ năm 2010. Quyết định này phù hợp với tuyên bố của ông Poroshenko
rằng sẽ đưa Ukraine vào sự bảo vệ quân sự của phương Tây để tránh đe dọa từ
Nga, bằng cách gia nhập NATO. Thủ tướng Nga Dmitry Medvedev cảnh báo, việc
Ukraine xin gia nhập NATO “có thể biến Ukraine trở thành đối thủ quân sự tiềm
năng của Nga”.
Trúc
Quỳnh (tổng hợp)
Theo
Tiền phong
3,959
HỎI ĐÁP PHÁP LUẬT LIÊN QUAN