06 nhóm vướng mắc bất cập của Bộ luật Tố tụng hình sự

06 nhóm vướng mắc bất cập của Bộ luật Tố tụng hình sự (Hình từ internet)

Kiến nghị về giải quyết các vụ án hình sự còn bất cập và mâu thuẫn

Viện Kiểm sát nhân dân tối cao ban hành Công văn 1278/VKSTC-V14 ngày 25/3/2025 về việc giải quyết khó khăn, vướng mắc và kiến nghị, đề xuất của Viện Kiểm sát nhân dân (VKS) các cấp. Trên cơ sở những khó khăn, vướng mắc và kiến nghị, đề xuất của VKS các cấp, Vụ 14 VKSND tối cao.

Cụ thể, đối với khó khăn, vướng mắc: Một số quy định chưa có, còn bất cập, mâu thuẫn, chồng chéo, thiếu đồng bộ, chưa phù hợp với thực tiễn, chưa có văn bản hướng dẫn áp dụng pháp luật dẫn đến khó khăn trong việc áp dụng pháp luật và kiến nghị, đề xuất:

Đề nghị VKSND tối cao phối hợp liên ngành tư pháp Trung ương ban hành các văn bản hướng dẫn, giải đáp vướng mắc những quy định còn bất cập và chưa cụ thể, bảo đảm áp dụng thống nhất.

- Với ý kiến trên, VKSND tối cao đề nghị VKS địa phương nêu rõ và phân tích cụ thể nội dung những quy định còn thiếu hoặc quy định còn bất cập, mâu thuẫn, chồng chéo, thiếu đồng bộ, chưa phù hợp với thực tiễn, chưa có văn bản hướng dẫn áp dụng pháp luật, kịp thời phản ánh về VKSND tối cao để nghiên cứu, đề nghị cơ quan có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành các văn bản hướng dẫn áp dụng.

Hiện nay, liên quan đến vướng mắc, bất cập trong áp dụng Bộ luật Tố tụng hình sự, VKSND tối cao đã phối hợp với các bộ, ngành có liên quan tiến hành xây dựng Báo cáo 179/BC-VKSTC ngày 27/12/2024 về việc nghiên cứu, rà soát 05 năm thi hành Bộ luật Tố tụng hình sự gửi Ủy ban Thường vụ Quốc hội và các cơ quan, tổ chức có liên quan, trong đó, đã xác định được rõ 06 nhóm vướng mắc, bất cập của Bộ luật Tố tụng hình sự và kiến nghị, đề xuất.

06 nhóm vướng mắc bất cập của Bộ luật Tố tụng hình sự và kiến nghị, đề xuất

Theo Công văn 1278/VKSTC-V14 ngày 25/3/2025 thì có 06 nhóm vướng mắc bất cập của Bộ luật Tố tụng hình sự gồm:

- Quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự chưa phù hợp với thực tiễn;

- Một số quy định còn thiếu, chưa được Bộ luật Tố tụng hình sự quy định;

- Quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự chưa cụ thể, chưa rõ ràng, có nhiều cách hiểu khác nhau, chưa có văn bản hướng dẫn thi hành;

- Quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự còn mâu thuẫn, không thống nhất, chồng chéo;

- Quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự chưa bảo đảm kỹ thuật trình bày;

- Vướng mắc, bất cập khác.

Nhiệm vụ, quyền hạn của Viện kiểm sát khi kiểm sát điều tra vụ án hình sự

Căn cứ Điều 166 Bộ luật Tố tụng hình sự quy định về nhiệm vụ, quyền hạn của Viện kiểm sát khi kiểm sát điều tra vụ án hình sự như sau:

- Kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong việc khởi tố, điều tra và lập hồ sơ vụ án của Cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra.

- Kiểm sát hoạt động tố tụng hình sự của người tham gia tố tụng; yêu cầu, kiến nghị cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền xử lý nghiêm minh người tham gia tố tụng vi phạm pháp luật.

- Giải quyết tranh chấp về thẩm quyền điều tra.

- Yêu cầu Cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra cung cấp tài liệu liên quan để kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong việc khởi tố, điều tra khi cần thiết.

- Khi phát hiện việc điều tra không đầy đủ, vi phạm pháp luật thì Viện kiểm sát yêu cầu Cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra thực hiện các hoạt động:

+ Tiến hành hoạt động điều tra đúng pháp luật;

+ Kiểm tra việc điều tra và thông báo kết quả cho Viện kiểm sát;

+ Cung cấp tài liệu liên quan đến hành vi, quyết định tố tụng có vi phạm pháp luật trong việc điều tra.

- Kiến nghị, yêu cầu Cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra khắc phục vi phạm trong việc khởi tố, điều tra.

- Yêu cầu Thủ trưởng Cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra thay đổi Điều tra viên, Cán bộ điều tra, xử lý nghiêm minh Điều tra viên, Cán bộ điều tra vi phạm pháp luật trong hoạt động tố tụng.

- Kiến nghị cơ quan, tổ chức hữu quan áp dụng các biện pháp phòng ngừa tội phạm và vi phạm pháp luật.

- Thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn khác trong việc kiểm sát điều tra vụ án hình sự theo quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự.

Nguyễn Tùng Lâm

50