 Người dân tại các khu tái định cư thủy
điện đang chật vật vì bế tắc sinh kế
|
Ngày 3.10, Hội thảo “Thủy điện miền Trung và sự tham gia của
người dân” do Mạng lưới Sông ngòi Việt Nam (VRN) và Liên hiệp Hội Khoa học kỹ
thuật tỉnh Quảng Nam (QNAUSTA) tổ chức đã diễn ra tại TP.Hội An (Quảng Nam).
Hội thảo đã thu hút sự tham gia của hơn 100 đại biểu đến từ
các tỉnh bị ảnh hưởng bởi các dự án thủy điện như: Quảng Nam, Đắk Nông, Đắk Lắk,
Quảng Bình, Thừa Thiên-Huế và Phú Yên.
Nhiều ý kiến tại hội thảo nhận định, thủy điện góp phần quan
trọng trong chiến lược an ninh năng lượng quốc gia; tuy nhiên, sự phát triển của thủy
điện tại miền Trung đã gây ra nhiều tác động xấu tới sinh kế, an sinh xã hội
của các cộng đồng tái định cư (TĐC) và dân cư vùng hạ lưu.
 Người dân đóng góp ý kiến tại hội thảo
ngày 3.10
|
Việc phát triển thủy điện tại miền Trung cũng gây nhiều bất
cập trong chính sách và thực hiện tái định cư (TĐC). Hiện công tác vận hành hồ
chứa cũng gây nhiều hậu quả đến môi trường sinh thái và đời sống của người dân.
Đặc biệt là trong việc thông tin về xả lũ, điều tiết nước chưa kịp thời, chính
xác đến người dân.
Phát biểu tại phiên thảo luận về thủy điện - sinh kế - TĐC,
ông Đặng Phong, Phó giám đốc Sở Tài chính Quảng Nam (nguyên là Chủ tịch UBND
H.Bắc Trà My) cho rằng báo cáo đánh giá tác động môi trường của các thủy điện
là không đáng tin.
“Làm thủy điện chỉ có xấu trở lên trong tác động đến môi trường.
Nhưng chúng ta chấp nhận vì lợi ích chung, vì lợi ích năng lượng quốc gia. Đừng
tin vào đánh giá tác động môi trường mà các nhà khoa học đang nói đến”, ông
Phong nói.
Ông Đào Trọng Hưng, chuyên gia về sinh thái, tái định cư, cố
vấn VRN góp ý, cần minh bạch thông tin về quy hoạch thủy điện đến từng người
dân, chính quyền địa phương cấp cơ sở. Trước khi xây dựng một công trình thủy
điện, các bên liên quan cần phải công bố sớm để người dân có thể đóng góp ý kiến.
Ông Nguyễn Minh Tuấn, chuyên gia thủy lợi (Sở NN-PTNT Quảng
Nam) cho biết việc đánh giá tác động môi trường của các thủy điện đang mang nặng
tính hình thức, đặc biệt là các thủy điện vừa và nhỏ. Theo ông Tuấn, không
có công trình thủy lợi, thủy điện nào là an toàn tuyệt đối cả, như thủy điện
Sông Tranh 2 thì vừa rò rỉ vừa gây động đất kích thích, gây bất an cho người
dân.
“Những tác động này đã rõ vì vậy chúng ta vẫn phải làm thủy
điện nhưng làm thế nào phải xét tổng thể hài hòa, phải lấy người dân làm gốc”,
ông Tuấn nói.
 Vùng hạ du Hội An bị ngập trong nước lũ
do các thủy điện thượng nguồn xả lũ vào ngày 3.10
|
Cũng theo ông Tuấn, trên hệ thống sông Vu Gia - Thu Bồn (Quảng
Nam) có 10 dự án thủy điện bậc thang. Nếu chỉ một công trình sự cố vỡ đập sẽ
kéo theo vỡ đập liên hoàn, thảm họa sẽ vô cùng lớn.
Vì vậy, việc xây dựng phương án ứng phó sự cố vỡ đập thủy điện
là hết sức cần thiết nhằm giúp cho địa phương chủ động ứng phó hạn chế đến mức
thấp nhất thiệt hại về người và tài sản của nhân dân vùng hạ du.
5 kiến nghị liên quan đến thủy điện Sau khi đối thoại giữa các bên, hội thảo đã rút ra 5 thông
điệp (dự thảo) gửi đến các cơ quan chức năng. Cụ thể: 1. Tham vấn cộng đồng cần được thực hiện đúng thực chất.
Cần xây dựng và phát triển các mạng lưới các tổ chức xã hội dân sự nhằm hỗ trợ
các cộng đồng tham gia có hiệu quả trong quá trình phát triển thủy điện. Người
dân cần được đảm bảo tiếp cận thông tin đầy đủ và hiểu bản chất nội dung các
dự án thủy điện. 2. Cần phải đặt lợi ích cộng đồng lên trên khi quyết định
phê duyệt dự án thủy điện; cần có cơ chế chia sẻ lợi ích của thủy điện để đảm
bảo ổn định sinh kế cho người dân. 3. Chính quyền và nhân dân các tỉnh có thủy điện cần xem
xét và rút ra bài học hiện tại, cẩn trọng xem xét toàn diện các vấn đề đối với
thủy điện… 4. Các nhà đầu tư thủy điện cần phải thực hiện đúng các
cam kết bảo vệ môi trường, đảm bảo thông tin kịp thời tình hình điều tiết nước
để đảm bảo sự an toàn cho cộng đồng. 5. Các ngành liên quan cần quyết tâm và nỗ lực để tiến
hành kiểm tra công tác bảo vệ môi trường và xử lý nghiêm các vụ vi phạm các
cam kết… |
Bài, ảnh: Hoàng
Sơn
Theo Thanh Niên
2,914
HỎI ĐÁP PHÁP LUẬT LIÊN QUAN