Hàng trăm ha đầm nằm
trong diện thu hồi
Những ngày cuối năm ở Tiên
Lãng (Hải Phòng), thay vì lo lắng chuẩn bị đón tết Nguyên đán đang đến gần, hàng
chục chủ đầm khác nhiều ngày tháng qua mất ăn mất ngủ, vì tất cả đều nhận được
thông báo thu hồi đầm nuôi trồng thuỷ sản đã được UBND huyện Tiên Lãng giao canh
tác từ nhiều năm trước.
Phong trào nuôi trồng thuỷ
sản tại huyện Tiên Lãng thực sự phát triển ở thời điểm đầu những năm 2000, khi
những hộ tiên phong như Đoàn Văn Vươn, Vũ Văn Luân, Lương Văn Trong… sau một
thời gian dài mò mẫm đã tìm được hướng đi để phát triển kinh tế, và bước đầu đã
thu được những thành công nhất định.
 |
Đầm nuôi trồng thuỷ sản của Đoàn Văn Vươn đã được bàn giao cho chủ hộ mới.
|
Nhận thấy đây là con đường
thoát nghèo ở một vùng quê nông nghiệp, nhiều người nông dân khác cũng tiến hành
làm thủ tục thuê đầm để nuôi trồng thuỷ sản, và được UBND huyện cho thuê đất với
mức tiền 140.000 đồng/ha/1 năm.
Đỉnh điểm của sự phát triển
trong phòng trào làm kinh tế này, các chủ đầm đã thành lập Liên chi hội nuôi
trồng thủy sản nước lợ huyện Tiên Lãng, trực thuộc Thành hội Nghề cá Hải Phòng.
Ông Đoàn Văn Vươn được tín
nhiệm bầu làm Chủ tịch Liên chi hội; ông Lương Văn Trong – phó chủ tịch, ông Vũ
Văn Luân – thư ký.
Trong tổ chức nghề này, ông
Vươn, ông Trong, ông Luân là ba hội viên được đánh giá là xuất sắc nhất, về quy
mô diện tích và mô hình sản xuất.
Thế nhưng, phong trào này
cũng chỉ “phất” lên được vài ba năm. Đến khoảng giữa năm 2004, đồng loạt các chủ
đầm đều nhận được thông báo về việc thu hồi giao đất hết thời hạn của UBND huyện
Tiên Lãng.
Tuy nhiên, đó cũng là thời
điểm mà các chủ đầm đã đầu tư hàng tỷ đồng vào đầm bãi, và chưa thu hồi đủ vốn.
Kèm theo QĐ thu hồi đất của
huyện là thông báo yêu cầu các chủ đầm dừng đầu tư vào đầm bãi.
Ông Vũ Văn Luân, chủ thuê
hàng chục ha đầm nuôi trồng thuỷ sản tại xã Hùng Thắng, huyện Tiên Lãng cho
biết: “Từ khi nhận được thông báo trên, tất cả anh em trong hội đều không dám
tiếp tục đầu tư, vì huyện cho biết sẽ thu hồi mà không đền bù. Từ đó đến nay
(năm 2004), các chủ đầm chỉ đánh bắt, khai thác thủy sản tự nhiên, được con gì
hay con đó, chủ yếu là chăn nuôi gà, vịt… và trồng cây ăn quả. Hàng trăm ha đầm
đã được đầu tư hạ tầng mà không dám nuôi trồng thuỷ sản, xót xa lắm!”.
Danh sách các chủ đầm bị
thu hồi rất dài, bao gồm gần 20 hộ, trong đó tập trung ở các xã Vinh Quang, Đông
Hưng, Tây Hưng, bao gồm: chủ đầm Lương Văn Trong (30ha, xã Đông Hưng); Hoàng Văn
Tin (23ha, xã Tây Hưng); Vũ Văn Chiêng – 7ha; Vũ Văn Tụy (50ha, xã Đông Hưng);
Lương Văn Ná (19ha); Lương Văn Tảnh (6ha); Lương Văn Cường (3,5ha); Hoàng Văn Đỏ
(7ha); Nguyễn Trọng Chính (7ha); Trần Đình Thảo – 6ha; Hoàng Văn Hùng (7ha, xã
Tây Hưng); Nguyễn Bá Đọ (8ha); Vũ Tiến Dũng (8ha); Lương Văn Hẩy (8ha); ông Sáu
Cảnh (23ha); Nguyễn Văn Tiêu (xã Vinh Quang, 9ha)…
 |
Ông Lương Văn Trong – chủ của 30ha đầm đang nằm trong diện thu hồi. |
Ông Lương Văn Trong, Phó chủ tịch Liên chi hội nuôi
trồng thuỷ sản nước lợ rầu rĩ: “Tiền đầu tư cống rãnh, bờ đầm bờ thửa, làm cống
thoát nước, làm chòi canh… mỗi hội viên tối thiểu cũng hàng trăm triệu đồng đổ
xuống.
Những hộ quy mô lớn vài
chục ha như của tôi và anh Luân, anh Vươn… phải tính đến tiền tỷ. Vốn chưa thu
hồi được mà đã bị huyện đòi không bồi thường, thì rõ ràng, những người được giao
tiếp nhận lại đất đầm của chúng tôi, họ được hưởng không. Điều này là quá vô
lý!”.
Cũng theo ông Trong, trước
đây, thời điểm những năm 2000 khi làm ăn ổn định, một năm hộ của ông cũng thu
được vài trăm triệu từ việc nuôi trồng thuỷ sản trên diện tích 30ha đầm ông
thuê.
“Nhà nước giao đất, giao
rừng trồng cây lâu năm, cây ăn quả hay nuôi trồng thuỷ sản, thời hạn theo tôi
được biết tối thiểu là 20 năm, còn không cũng là 50 năm. Có như thế hộ nông dân
mới dám đầu tư lâu dài và có thời gian thu hồi vốn. Thời hạn mà huyện giao cho
chúng tôi là quá ngắn. Không ai có thể thả cá rồi một vài tháng sau đã được thu
hoạch cả”.
Khi được hỏi, tại sao Liên
Chi hội nuôi trồng thuỷ sản nước lợ của huyện Tiên Lãng - tổ chức bảo vệ quyền
lợi của các hội viên, không thể hiện vai trò của một tổ chức hiệp hội, ông Trong
than: “Từ năm 2004 khi huyện có thông báo thu hồi, anh em đều chán nản cả”.
Điều mà một phó chủ tịch
hội như ông Trong làm được, đó là họp bàn anh em, đồng thuận phương án tất cả
đều xin huyện cho thuê tiếp theo đúng trình tự, thủ tục, thực hiện đầy đủ các
nghĩa vụ với nhà nước, bởi vì tất cả mọi người đều có nhu cầu thực sự!
Cũng như nhiều hội viên
khác, nhiều ngày nay, ông Trong đều sốt vó lo lắng và chờ đợi đến lượt khu đầm
của mình bị thu hồi, bởi vì thông tin ông có được thì gần 400ha diện tích đầm
bãi của hơn 20 hộ nuôi trồng thuỷ sản tại Tiên Lãng đều đã có thông báo thu hồi
không đền bù.
Số diện tích đầm bãi sau
khi thu hồi, vẫn được tiếp tục giữ nguyên mục đích chứ không chuyển đổi sang mục
đích khác.
Sẽ có thêm nhiều vụ
cưỡng chế?
Nguyên PCT UBND huyện Tiên Lãng: “Việc thu hồi không đền bù là không đúng, nó ác quá!” Văn bản số 1 ngày 27/5/2009 của Liên chi hội Nuôi trồng thuỷ sản nước lợ huyện Tiên Lãng trích lời ông Trần Đình Sắc, nguyên Phó chủ tịch UBND huyện Tiên Lãng phụ trách kinh tế: “… việc thu hồi đất không bồi thường cho các cậu (các chủ đầm – p.v) là không đúng, nó ác quá. Đất của các cậu không thuộc diện giao về xã quản lý!”. |
Thời điểm chúng tôi có mặt tại Tiên Lãng vào ngày
10/01/2012, một nguồn tin cho hay: sáng 11/01/2012, lực lượng chức năng sẽ tổ
chức cưỡng chế một khu đầm khác của hộ anh Vũ Văn Luân. Tuy nhiên, cuộc cưỡng
chế này sẽ được giữ kín.
Buổi sáng ngày 11/1/2012, chủ đầm Vũ Văn Luân cho
biết: có một nhóm người đã ra khu vực đầm bãi của anh – khu vực trong diện cưỡng
chế, tất cả đều mặc thường phục. Khi biết anh Luân từ đầm đi về nhà (nhà anh
Luân ở trong làng), nhóm người này đã bỏ về.
Có thông tin từ các chủ
đầm, UBND huyện Tiên Lãng tiến hành cưỡng chế thu hồi đầm của anh Đoàn Văn Vươn
và Vũ Thế Luân trước. Sau đó, lần lượt sẽ đến các hộ khác đã có thông báo thu
hồi theo QĐ thu hồi đầm hết hạn sử dụng từ năm 2004 sẽ được xử lý.
Cũng giống như trường hợp
Đoàn Văn Vươn, anh Vũ Văn Luân nhận được QĐ thu hồi đất của UBND huyện Tiên Lãng
tại khu vực xóm Vam, xã Vinh Quang. Không đồng tình với QĐ thu hồi này, Vũ Văn
Luân đã có đơn khởi kiện ra TAND huyện Tiên Lãng.
Ngày 19/11/2009, TAND huyện
Tiên Lãng xét xử công khai vụ kiện hành chính.
Ngày 28/9/2009, TAND huyện
Tiên Lãng tiến hành hòa giải. Đại diện UBND huyện là ông Phạm Xuân Hoa, Trưởng
phòng TN-MT đã thừa nhận: đất UBND huyện Tiên Lãng giao cho anh Luân là đất nông
nghiệp.
Cho rằng thời hạn thuê đất
nông nghiệp phải là 20 năm trở lên, ông Luân yêu cầu huyện hủy QĐ thu hồi và
tiếp tục cho người dân được thuê đầm.
Bị TAND huyện Tiên Lãng bác
yêu cầu, Đoàn Văn Vươn và Vũ Văn Luân cùng kháng cáo lên TAND TP Hải Phòng.
Tòa án TP tổ chức cho hai
bên thỏa thuận, đại diện của UBND huyện hứa hẹn nếu rút đơn sẽ cho thuê tiếp nên
nguyên đơn rút đơn.
Tuy nhiên, sau nhiều lần
làm đơn xin thuê tiếp họ vẫn không được huyện chấp nhận. Tháng 11-2011, UBND
huyện ra quyết định cưỡng chế thu hồi đất.
Anh Luân bức xúc: “Biên bản
thỏa thuận tại Tòa án TP Hải Phòng, đại diện UBND huyện nói sẽ tiếp tục cho thuê
nên chúng tôi rút đơn. Chúng tôi tin văn bản thỏa thuận có chữ ký của các bên và
chữ ký của thẩm phán là có giá trị pháp lý. Tòa nói biên bản thỏa thuận không có
giá trị thì hóa ra chúng tôi bị lừa à?”.
Hiện tại, ngoài diện tích
đầm của Đoàn Văn Vươn đã bị cưỡng chế, đầm của Vũ Văn Luân cũng đã nhận được QĐ
cưỡng chế nhưng chưa có thông báo về thời gian cưỡng chế.
 |
Con đường dẫn ra khu đầm cồng Rộc (xã Vinh Quang). |
“Sẽ có thêm nhiều vụ cưỡng
chế để thu hồi đất sẽ xảy ra, nếu như các chủ đầm vẫn kiên quyết không chấp nhận
các QĐ thu hồi mà UBND huyện Tiên Lãng đã ban hành. Con số này là hơn 20 hộ” –
thông tin từ một chủ đầm tại Tiên Lãng cho biết.
Khi phóng viên liên lạc với
ông Lê Văn Hiền, Chủ tịch UBND huyện Tiên Lãng để tìm hiểu về việc, huyện có
tiếp tục dùng biện pháp cưỡng chế đối với những hộ không thực hiện bàn giao theo
QĐ thu hồi đất của UBND huyện hay không, nhưng ông Hiền đã không trả lời.
“Xin nộp thuế cũng không được!” Chủ đầm Vũ Văn Luân khẳng định: trong nhiều năm qua, các chủ đầm đã nhiều lần đi nộp thuế nhưng không được thu. Họ làm đơn đề nghị được nộp thuế nhưng Chi cục Thuế huyện trả lời không thể thu được nên lâu nay họ đành chịu tiếng không làm nghĩa vụ với Nhà nước. Về thời hạn giao đất không cố định của huyện (dao động từ 4 đến 14 năm), các chủ đầm đã nhiều lần đề nghị UBND huyện giao đất theo đúng thời hạn 20 năm theo quy định của Luật Đất đai nhưng không được xem xét. Huyện căn cứ vào thời hạn trong quyết định giao đất, cứ đến hạn là thu trắng, không bồi thường cũng không cho thuê lại. |
Kiên Trung