Trong khi đó, ở trong nước, hầu hết các
bộ ngành và người dân đều ủng hộ việc dán tem bia để “triệt tận gốc” nạn bia giả,
lậu đang nhức nhối trên thị trường. Vấn đề được đặt ra, tại sao bộ Công Thương
còn chần chừ trong việc bảo vệ sức khỏe người dân khi mọi vấn đề về dán tem bia
đã được thông suốt?
Các
bộ “nắm tay” triệt tiêu bia lậu
Được biết, đề án nâng cao năng lực quản
lý Nhà nước đối với hoạt động sản xuất và kinh doanhbia được bộ Công Thương đưa
ra từ năm 2013. Cũng trong thời gian này, việc dán tem bia đã được bộ Công
Thương gửi đến các bộ để xin ý kiến. Và, hầu hết các ý kiến Bộ này nhận được đều
mang tính tích cực, ủng hộ việc dán tem bia để triệt tiêu bia lậu, giả đang khuấy
đảo thị trường trong thời gian qua.

Việc dán tem bia sẽ hạn chế được những vụ
ngộ độc chết người do bia lậu.
Theo tìm hiểu của PV, tại công văn số
1941 của bộ Khoa học và Công nghệ có ghi rõ, trước thực trạng hiện nay ở Việt
Nam, việc kiểm soát nắm bắt thông tin chính xác về sản lượng bia sản xuất và
lưu thông trên thị trường còn hạn chế. Chính vì vậy, việc dán tem bia là một
trong các giải pháp cần thiết để nâng cao hiệu quả quản lý đối với việc chống
hàng giả, chống buôn lậu, gian lận thương mại trong sản xuất và kinh doanh bia.
Đại diện bộ Khoa học và Công nghệ khẳng
định, giải pháp công nghệ dán tem bia trong đề án để quản lý chống thất thu thuế
và hàng giả có tính bảo mật cao, có khả năng truy xuất nguồn gốc kịp thời đối với
từng sản phẩm bia trên thị trường. Việc ứng dụng hệ thống quản lý thông tin tập
trung là giải pháp mới, tiên tiến, phù hợp nhằm tăng cường công tác quản lý Nhà
nước đối với hoạt động sản xuất và kinh doanh bia ở nước ta trong giai đoạn hiện
nay.
Cùng quan điểm, khi trao đổi với PV báo
ĐS&PL, một cán bộ công tác tại bộ Y tế cho rằng, Bộ này cũng đã có công văn
phúc đáp, góp ý cho bộ Công Thương về việc dán tem bia để chống hàng giả. Bộ Y
tế ủng hộ việc xây dựng đề án nhằm nâng cao năng lực quản lý Nhà nước đối với sản
phẩm bia từ khâu sản xuất, nhập khẩu, phân phối, bán lẻ cùng với khả năng truy
xuất nguồn gốc đối với từng sản phẩm.
Đồng thời, nếu đề án được triển khai sẽ
mang lại lợi ích cho người tiêu dùng được sử dụng các sản phẩm đảm bảo chất lượng
an toàn. “Thực phẩm là mặt hàng đòi hỏi sự đảm bảo từ khâu sản xuất đến tay người
tiêu dùng. Hiện nay trên thị trường, các sản phẩm bia, rượu đang được buôn lậu
tràn lan.
Bên cạnh đó, các cơ quan chức năng cũng
đã phát hiện ra nhiều đối tượng làm giả bia và người tiêu dùng đứng trước nguy
cơ ngộ độc thực phẩm. Tôi cho rằng, việc dán tem bia sẽ giải quyết triệt để được
tình trạng này”, vị này nhấn mạnh.
Hầu hết các bộ ngành như bộ Tài chính, bộ
Kế hoạch và Đầu tư đều đồng tình và ủng hộ đề án nâng cao năng lực quản lý Nhà
nước đối với hoạt động sản xuất và kinh doanh bia, trong đó có việc dán tem
bia. Đại diện bộ Tài chính còn cho rằng, việc dán tem bia không những đảm bảo
được sức khỏe người tiêu dùng mà còn bảo vệ quyền lợi các nhà sản xuất chân
chính.
Trước đó, trao đổi với PV báo ĐS&PL,
một lãnh đạo bộ Công Thương cũng thừa nhận, thị trường bia Việt Nam đã và đang
tồn tại nhiều vấn đề ảnh hưởng đến công tác quản lý của Nhà nước. Đặc biệt, việc
thiếu thông tin chính xác về tình hình sản xuất, kinh doanh của nhiều doanh
nghiệp, nhất là các cơ sở sản xuất bia vừa và nhỏ.
Bên cạnh đó, ở cấp địa phương, tình trạng
nhập lậu bia, bia giả đang trở thành vấn nạn thực sự dẫn đến thất thu thuế cho
ngân sách. Bia lậu, giả còn tạo môi trường cạnh tranh không bình đẳng giữa các
nhà sản xuất kinh doanh chân chính với những kẻ trốn thuế.
Nhiều
nước gắn “lá chắn thép” để bài trừ bia, thuốc lá lậu
Theo tìm hiểu của PV, việc dán tem bia ở
Việt Nam mới chỉ dừng lại ở dự án nhưng nhiều nước trên thế giới đã áp dụng con
tem như một “lá chắn thép” để hạn chế việc nhập lậu bia. Tại đất nước Albania,
việc triển khai tem/nhãn kiểm soát tài chính được mã hóa đã đưa ra được giải
pháp ngăn chặn bia nhập lậu.
Theo ước tính của nước này, nhờ con tem,
mỗi năm họ đã kiểm soát được khoảng 700 triệu sản phẩm sản xuất trong nước và
nhập khẩu. Dự án dán tem bia, đồ uống được triển khai từ tháng 11/2011 và hoàn
thành vào tháng 3/2012.

Người dân đồng tình việc dán tem bia để
bảo vệ sức khỏe của chính mình.
Đánh giá về tính hiệu quả của việc dán
tem bia, các cơ quan chức năng Albania cho rằng, từ tháng 2-12/2012, việc sản
xuất bia nội địa tăng 50% so với cùng kỳ năm 2011. Hơn 50 trường hợp bia lậu,
giả đã bị cơ quan chức năng phát hiện nhờ việc dán tem bia trước đó. Trong khi
đó, thuế tiêu thụ đặc biệt chưa thanh toán là khoảng 660.000 USD, mức phạt hàng
lậu, không rõ nguồn gốc tương đương với gần 1,7 triệu USD. Đã có 384 tổ chức
khai thác kinh tế đăng ký, trong đó 168 tổ chức đã đăng ký dán tem với cơ quan
quản lý thuế trước khi triển khai.
Tương tự như hiệu quả của việc dán tem
trên mặt hàng bia, việc tạo “lá chắn thép” cho thuốc lá cũng khiến các cơ quan
chức năng chống thất thu thuế được một số tiền khổng lồ. Theo thống kê của Kiểm
toán tiểu bang California (Mỹ), năm 2003, số tiền thất thu thuế do việc buôn
bán thuốc lá giả lên đến 292 triệu USD.
Sau khi thực hiện việc dán tem trên thuốc
lá, năm 2008, trình trạng trốn thuế đã giảm 37%. Ngoài ra, theo kiểm tra tại hiện
trường, số lượng thuốc lá giả bị bắt giữ đã giảm 73% so với năm 2004. Điều này
cho thấy số lượng các sản phẩm bất hợp pháp có tại các điểm bán hàng giảm đáng
kể sau khi phương pháp dán tem được thực hiện.
Rõ ràng, việc dán tem bia, thuốc lá đã
có những minh chứng rõ ràng về sự hiệu quả. Tuy nhiên, vấn đề đặt ra là tại sao
việc đảm bảo sức khỏe cho người tiêu dùng, quyền lợi cho các nhà sản xuất chân
chính vẫn chưa được tiến hành thực hiện.
Trao đổi với PV báo ĐS&PL, ông Đặng
Văn Xá (Xuân Tân, Xuân Trường, Nam Định) cho biết: “Bia là thực phẩm uống trực
tiếp và ảnh hưởng ghê gớm đến sức khỏe con người nếu dùng phải hàng giả, hàng
nhái. Với con số tiêu thụ bia trong những năm qua, tôi cho rằng, cần tìm ra giải
pháp giúp người dân không phải bỏ tiền để dùng hàng rởm. Đã có biết bao nhiêu vụ
tử vong vì dùng phải bia, rượu không rõ nguồn gốc xuất xứ. Về phần người dân,
tôi có thể chịu phí đắt hơn một chút để dùng sản phẩm an toàn còn hơn sức khỏe
bị đe dọa hàng ngày, hàng giờ do hàng lậu”.
Theo tìm hiểu của PV,
trong công văn số 10647/VPCP-KTN của Văn phòng Chính phủ gửi đến bộ Công
Thương có ghi rõ việc đồng ý đề nghị của Bộ tại văn bản về chủ trương dán tem
quản lý sản phẩm bia để nâng cao năng lực quản lý Nhà nước đối với hoạt động
sản xuất, kinh doanh bia. Văn phòng Chính phủ đề nghị bộ Công Thương chủ trì,
phối hợp với các cơ quan liên quan khảo sát, lựa chọn nhà cung cấp tem có
kinh nghiệm. Qua đó, cần phải làm rõ về các vấn đề công nghệ, kỹ thuật, mức
phí dán tem và các vấn đề liên quan trong cung cấp dịch vụ thực hiện đề án. 5
năm, 48 người chết vì ngộ độc rượu bia Thông tin độc quyền gửi tới
báo ĐS&PL từ cục An toàn Thực phẩm (bộ Y tế): Từ năm 2010 đến 5/2015,
trên cả nước đã xảy ra 29 vụ ngộ độc thực phẩm từ bia, rượu khiến 182 người mắc
phải và 48 người tử vong. Các vụ ngộ độc bia, rượu tập trung nhiều nhất tại
khu vực miền núi phía Bắc, duyên hải miền Trung... Theo khảo sát của cơ quan
này, hầu hết loại rượu, bia gây ngộ độc đều không rõ nguồn gốc xuất xứ, không
được cấp chứng nhận công bố tiêu chuẩn sản phẩm. |
VĂN CHƯƠNG - TRẦN QUYẾT
Theo Đời sống & Pháp luật
2,782